Δρ. Μιχαήλ Ν.Ζαϊρης : Παθητικοί καπνιστές

ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΙΑ

ΠΑΘΗΤΙΚΟΙ ΚΑΠΝΙΣΤΕΣ

Ευκαιρία για την εξάλειψη ενός υποεκτιμημένου κινδύνου για την καρδιά μας

Σε μία από τις αντικαπνιστικές επισημάνσεις του Υπουργείου Υγείας στα πακέτα τσιγάρων διαβάζουμε «Το κάπνισμα βλάπτει σοβαρά εσάς  και τους γύρω σας» ενώ σε μία άλλη τονίζεται «Μην αναγκάζεται τα παιδιά να αναπνέουν τον καπνό σας». Στη πραγματικότητα και οι δύο επισημάνσεις αναφέρονται στο παθητικό κάπνισμα, το οποίο, μόνο στις ΗΠΑ, σκοτώνει πάνω από 53.000 ανθρώπους κάθε χρόνο. Η πλειονότητα των θανάτων αυτών οφείλονται στη στεφανιαία νόσο, τη νόσο δηλαδή που προκαλεί τη στηθάγχη και το έμφραγμα του μυοκαρδίου. 

Το παθητικό κάπνισμα είναι η πράξη ν' αναπνέεις «υποχρεωτικά» τον καπνό του διπλανού σου και μάλιστα πάρα το γεγονός ότι πάρα πολλές επιδημιολογικές μελέτες αποδεικνύουν την άμεση σχέση του καπνίσματος με τις δυνητικά θανατηφόρες εκδηλώσεις της στεφανιαίας νόσου.

Τα δεδομένα αυτά οδήγησαν τις κυβερνήσεις των περισσοτέρων χωρών του κόσμου, να προβούν στη θέσπιση αντικαπνιστικής πολιτικής, με κύριο μοχλό την καθολική απαγόρευση του καπνίσματος στους δημόσιους χώρους. Σε χώρες που προσφάτως το μέτρο αυτό έτυχε καθολικής εφαρμογής (όπως στην Ιταλία, Αργεντινή και την Τουρκία!), είχε σαν αποτέλεσμα τη θεαματική πτώση των θανάτων όχι μόνο από το έμφραγμα του μυοκαρδίου αλλά κι από τα αγγειακά εγκεφαλικά επεισόδια και τον καρκίνο του πνεύμονα.

Στη χώρα μας σήμερα παρουσιάζεται, έστω και καθυστερημένα, η ευκαιρία της κάθαρσης των δημόσιων χώρων από τις καταστρεπτικές συνέπειες του καπνού. Οποιαδήποτε δικαιολογία ή αφορμή (συμπεριλαμβανομένης και της οικονομικής κρίσης) δεν θα πρέπει να σταθεί εμπόδιο στο δικαίωμα των πολιτών για ένα όσο το δυνατόν καθαρότερο και λιγότερο επιβλαβή αέρα στους δημόσιους χώρους. Τα ημίμετρα της διαίρεσης των δημόσιων χώρων σε καπνίζοντες και μη καπνίζοντες, δεν αποδίδουν τα προσδοκώμενα οφέλη αλλά παράλληλα διαιωνίζει μια πολιτική ανευθυνότητας και αδιαφορίας για την υγεία των συνανθρώπων μας που δεν έχουν επιλέξει να είναι ενεργητικοί καπνιστές.

Είναι κάτι παραπάνω από σίγουρο ότι κανείς Έλληνας  δεν θα διέσπειρε σ' ένα δημόσιο χώρο κάποιο, προφανώς επιβλαβή για την υγεία των συνανθρώπων του, τοξικό αέριο ή ένα λοιμογόνο ιό. Θα σκορπούσε όμως με μεγάλη ευκολία τον επιβλαβή καπνό του τσιγάρου του στην ατμόσφαιρα του σπιτιού του, το σπίτι του φίλου του ή στο χώρο αναψυχής του.

 Αν και αυτή η συμπεριφορά δεν είναι εύκολο να εξηγηθεί, δεν οφείλεται στην αδιαφορία του Έλληνα για το συνάνθρωπο του αλλά στην έλλειψη της πίστης του και πιθανώς και της πληροφόρησης του, για τις θανατηφόρες συνέπειες του καπνού. Δεν είναι δυνατόν ο σημερινός Έλληνας να συμπεριφερθεί υπεύθυνα απέναντι στη δημόσια υγεία, όταν καθημερινά αντικρίζει «επίορκους υγειονομικούς» να καπνίζουν, και μάλιστα πολλές φορές και κατά τη διάρκεια τέλεσης των καθηκόντων τους. Αντί αυτού ο Έλληνας πολίτης, ενεργητικός και παθητικός καπνιστής, θα πρέπει άμεσα να καταλάβει καινά πιστέψει για τις καταστρεπτικές συνέπειες του καπνού. Ν' αναλάβει άμεσα δράση για τη προστασία της δικής του αλλά και της υγείας των συνανθρώπων του.

Ο Έλληνας πολίτης, ενεργητικός και παθητικός καπνιστής θα πρέπει να καταλάβει ότι η εικόνα του κακού  γιατρού που καπνίζει ενώ εξετάζει τον ασθενή του, είναι ίδια με την εικόνα του κακού διαιτολόγου που είναι  ο ίδιος παχύσαρκος και με του κακού μάγειρα που μαγειρεύει με βρώμικα χέρια. Όλοι οι παραπάνω επαγγελματίες, συμπεριλαμβανομένου και του κακού γιατρού, που οι πρακτικές τους μεταφέρουν λάθος μηνύματα, θα πρέπει προφανώς συστηματικά ν' αποφεύγονται και ν' αποτελούν παραδείγματα προς αποφυγή και όχι προς μίμηση.

Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι όπως το ενεργητικό έτσι και το παθητικό κάπνισμα σκοτώνει και όλοι οι πολίτες θα πρέπει να πάρουν την υγεία τους στα χέρια τους. Οι ίδιοι Θα πρέπει να απαιτήσουν την καθολική απαγόρευση του καπνίσματος στους δημόσιους χώρους και να αμυνθούν απέναντι στους «θεριακλήδες» που κωφεύουν μπροστά στην προαγωγή της δημόσιας υγείας, για χάρη της προσωρινής προσωπικής «ευχαρίστησης» του καπνίσματος.

Δρ. Μιχαήλ Ν.Ζαϊρης

Επεμβατικός Καρδιολόγος

Διδάκτωρ Πανεπιστημίου Ιωαννίνων

Επιμελητής Καρδιολογικής Κλινικής Τζάνειου Νοσοκομείου

e-mail: zairis66@otenet.gr