Αφγανιστάν
:
Ένα Ντοκουμέντο για τον Μέγα Αλέξανδρο
Καθώς μπήκαμε στην τελική
ευθεία για την αναγνώριση της Π.Γ.Δ.Μ. με το όνομα «ΒΟΡΕΙΑ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ» καλό
είναι να ξανάθυμηθουμε ένα ντοκουμέντο από το Αφγανιστάν, για τον κραταιό
έλληνα μακεδόνα βασιλιά τον Μέγα Αλέξανδρο τον Εκπολιτιστή που, τόσα χρόνια
τώρα, προσπαθούσαν να τον οικειοποιηθούν οι βόρειοι γείτονές μας.
Αλλά πριν αναφερθούμε στο
ντοκουμέντο ας δούμε την ιστορία των σχέσεων Ελλάδας – Αφγανιστάν
Η πρώτη επαφή μεταξύ της
Ελλάδας και του Αφγανιστάν παρουσιάστηκε το 330 π.Χ., όταν ο Αλέξανδρος ο Μέγας
εισήλθε στην επικράτεια του σημερινού Αφγανιστάν. Εκεί, ο Αλέξανδρος ίδρυσε
πολλές σύγχρονες Αφγανικές πόλεις όπως την Αλεξάνδρεια Αραχωσίας (σημερινή
Κανταχάρ), την Αλεξάνδρεια Αριανής (σημερινή Χεράτ), την Αλεξάνδρεια του Ώξου
(Άι-Χανούμ) και την Αλεξάνδρεια Ωπιανής (σημερινό Γκαζνί).
Σχεδόν εκατό χρόνια μετά
το θάνατο του Αλεξάνδρου, το Ελληνοβακτριανό Βασίλειο και το Ινδοελληνικό
βασίλειο ιδρύθηκαν στο Αφγανιστάν από τους απογόνους των Ελλήνων που είχαν
εγκατασταθεί στην περιοχή.
Μετά την κατάρρευση των
ελληνικών βασιλείων στο Αφγανιστάν, υπήρχε σχεδόν ανύπαρκτη επαφή μεταξύ του
Αφγανιστάν και της Ελλάδας μέχρι τον Οθωμανο-Χοτακικό Πόλεμο το 1722-1727 όταν
η Οθωμανική Αυτοκρατορία (της οποίας η Ελλάδα αποτελούσε τότε μέρος) πολέμησε
εναντίον Αφγανικών δυνάμεων για να αποκτήσουν τον έλεγχο σε όλα τα δυτικά και
βορειοδυτικά τμήματα του σύγχρονου Ιράν.
Το 2001, η Ελλάδα, ως
μέλος του ΝΑΤΟ εντάχθηκε στην Διεθνή Δύναμη Αρωγής για την Ασφάλεια στο
Αφγανιστάν και έστειλε στρατό για να πολεμήσει στον Πόλεμο στο Αφγανιστάν εναντίον
των Ταλιμπάν και της Αλ Κάιντα.
Το 2004, το Αφγανιστάν
σύναψε επίσημα διπλωματικές σχέσεις με την Ελλάδα. Τον Δεκέμβριο του 2017, το
Αφγανιστάν άνοιξε πρεσβεία στην Αθήνα, την πρώτη διπλωματική αποστολή του στην
Ελλάδα.
Με το πέρασμα των χρόνων,
τα δύο έθνη έχουν υπογράψει διμερείς συμφωνίες, όπως τη συμφωνία για την ίδρυση
της πολιτικής εκπροσώπησης μεταξύ των δύο χωρών (η οποία παρέχει περισσότερες
ευκαιρίες για επέκταση των φιλικών σχέσεων και της διμερούς συνεργασίας μεταξύ
του Αφγανιστάν και της Ελλάδας). Σε ετήσια βάση, η Ελλάδα παρέχει υποτροφίες
για Αφγανούς φοιτητές στον τομέα της αρχαιολογίας, και κατάρτιση για την
αφαίρεση ναρκοπεδίων.
ΤΟ
ΝΤΟΚΟΥΜΕΝΤΟ ΑΠΟ ΤΟ ΑΦΓΑΝΙΣΤΑΝ
Μετά την ανεξαρτησία του
Αφγανιστάν από τους Άγγλους (1919) και από το 1927 έως το 1928 ο βασιλιάς του
Αφγανιστάν Αμανουλάχ Χαν (King Amanullah) έκανε μια περιοδεία στην Ευρώπη, το
Ιράν και την Ινδία. Όταν επέστρεψε έφερε μαζί του ξένους ειδικούς που θα
βοηθούσαν στον εκσυγχρονισμό του βασιλείου του. Μεταξύ των άλλων έργων του ήταν
και ο εκσυγχρονισμός ενός μικρού χωριού του Paghman με στόχο να περνά εκεί τις
διακοπές του και να το αναδείξει σε θερινή του πρωτεύουσα.
Έτσι το 1928 μέσα στα έργα
που έφτιαξε ήταν και ένας θαυμάσιος κήπος ("Paghman Gardens") με μια
αψίδα θριάμβου, αφιερωμένη στην απελευθέρωση του Αφγανιστάν από τους Άγγλους το
1919. Η αψίδα αυτή έφερνε -σε ελεύθερη απόδοση- κάπως στην Αψίδα του Θριάμβου
που βρίσκεται στο Παρίσι. Όμως η αψίδα αυτή που έφτιαξαν οι Αφγανοί διαφέρει πολύ
από αυτή των Παρισίων αφού έχει πλείστα όσα ελληνιστικά στοιχεία που εκφράζουν,
με υπερηφάνεια, την ανάμνηση των Αφγανών από το πέρασμα από την χώρα αυτή του
Μεγάλου Αλεξάνδρου και του ελληνικού πολιτισμού.
Το 1929 μια επανάσταση
ανέτρεψε τον βασιλιά πλην όμως το Paghman και οι κήποι του έγιναν το κέντρο
περιπάτου της αφγανικής αριστοκρατίας της Καμπούλ.
Δυστυχώς στα τέλη του 20
αιώνα το Paghman, την εποχή των Mujaheddin, έγινε πεδίο μάχης με αποτέλεσμα να
καταστραφούν τα πάντα και ο μαζί και ο κήπος (φωτογραφία κάτω για το πριν και
μετά). Το μόνο όμως που έμεινε όρθιο ήταν η αψίδα που είχε χτιστεί από τον
βασιλιά Αμανουλαχ.
Το 2002 η αψίδα αυτή
αποτυπώθηκε σε ένα χαρτονόμισμα των 2 Afghanis όπου στο πίσω μέρος του υπάρχει
κάτι πολύ σπουδαίο που αφορά εμάς τους Έλληνες και δείχνει πόσο βαθιά ριζωμένη
είναι για τις φυλές του Αφγανιστάν η παρουσία της μνήμης ενός Μακεδόνα βασιλιά,
του Αλέξανδρου, που έφερε τον ελληνικό πολιτισμό στα βάθη της Ασίας.
Στο πίσω λοιπόν μέρος του
χαρτονομίσματος , που σημειωτέον φέρει στο επάνω μέρος του ελληνικότατους
μαιάνδρους, υπάρχει και η αποτύπωση μιας παράστασης (επίσημη σφραγίδα της
ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΤΡΑΠΕΖΑΣ ΤΟΥ ΑΦΓΑΝΙΣΤΑΝ - έτος ίδρυσης 1939) με επιγραφή στα Ελληνικά
που με το όνομα που αναφέρεται εκεί μας οδηγεί στα χρόνια της παρουσίας των
επιγόνων του Έλληνα Μακεδόνα στρατηλάτη, του Μεγάλου Αλέξανδρου. Η επιγραφή
γράφει στα ΕΛΛΗΝΙΚΑ (όχι στα σλάβικα ή στα «μακεντονίστικα») "ΒΑΣΙΛΕΩΣ
ΜΕΓΑΛΟΥ ΕΥΚΡΑΤΙΛΟΥ".
Πρόκειται για αποτύπωση
της μιας πλευράς νομίσματος της ελληνιστικής εποχής, που έκοψε ο Ευκρατίδης (1),
βασιλιάς της Βακτρίας και της Ινδίας. ("ΒΑΣΙΛΕΩΣ ΜΕΓΑΛΟΥ
ΕΥΚΡΑΤΙΔΟΥ"). Υπάρχει ωστόσο ένα ορθογραφικό λάθος στο αφγανικό
χαρτονόμισμα: το «Δ» στο όνομα «Ευκρατίδου» έγινε «Λ». Είναι προφανές ότι το
επίσημο Αφγανικό κράτος θέλησε να αποτυπώσει στο χαρτονόμισμά του ένα αρχαίο
νόμισμα της περιοχής αυτής, που ανήκει σε μια περίοδο της ιστορίας του
Αφγανιστάν που σίγουρα τη θεωρούν ένδοξη, χωρίς ενδεχομένως οι περισσότεροι πολίτες
να καταλαβαίνουν περί τίνος πρόκειται, τι παριστά και πολύ περισσότερο τι
αναγράφει.
Δείτε
εδώ χαρτονόμισμα κοπής 1939 του Αφγανιστάν. Μην παραλείψετε να δώσετε βάση και
στους Ελληνικότατους Μαιάνδρους στο πάνω μέρος.
Θα πρέπει επίσης να
σημειωθεί, ότι στην άλλη πλευρά, εκείνη με την αψίδα, υπάρχει, στο αριστερό
τετράγωνο με γαλάζιο φόντο, γεωμετρικός διάκοσμος που συνιστά μια γνήσια
Μακεδονική – Ηπειρώτικη – Θεσσαλική σύνθεση των δύο μυθικών ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ συμβόλων,
του Κηρυκείου του Ερμή και του θεού – ποταμού Αχελώου (Ασπροπόταμου). Να
σημειώσουμε ότι η σύνθεση αυτή απαντάται σε αφθονία στα Μετσοβίτικα και λοιπά
Ελληνικά υφαντά και κεντήματα από τους προϊστορικούς χρόνους μέχρι σήμερα.
Θάθελα εδώ ενημερωτικά να
αναφέρω κάτι σχετικό που έγραψε ο ιστορικός Δρ. Ιωάννης Παρίσης στην ιστοσελίδα
του :
«Όλα
όσα γνωρίζουμε για αυτά που άφησε ο Αλέξανδρος και οι Έλληνες γενικώς, στις
περιοχές και τους λαούς που κατέκτησαν (γλώσσα, πολιτισμό, ήθη και έθιμα, κοκ.)
οδηγούν αυθόρμητα σε κάποιες συγκρίσεις με άλλους κατακτητές, που κάποιοι
εκπρόσωποί τους, με περισσό θράσος και αμνησία θα έλεγα, προσπαθούν να βρουν
αρνητικά σημεία για να διαβάλουν ιστορικές μορφές του Ελληνισμού. Ας θυμηθούμε
τις σφαγές και τα εγκλήματα των Ισπανών κατακτητών της Νότιας και Κεντρικής
Αμερικής και μάλιστα υπό το βλέμμα και τις ευλογίες της Καθολικής Εκκλησίας. Ας
θυμηθούμε τη μοίρα (διάβαζε γενοκτονία) των Ινδιάνων των Ηνωμένων Πολιτειών,
των οποίων οι εκπρόσωποι συχνά ενοχλούνται από τον Αλέξανδρο. Ας παρατηρήσουμε
τι «πολιτισμό» άφησαν στις πρώην αποικίες τους οι «πολιτισμένες» χώρες της
Ευρώπης: «διαίρει και βασίλευε», για να τις ελέγχουν και να τις απομυζούν
εσαεί, μέσα από την αναρχία, τη διαφθορά και τις εμφύλιες συγκρούσεις.
Αλλά
αν δούμε πιο προσεκτικά το τι συμβαίνει και σήμερα, θα παρατηρήσουμε ότι οι
Ηνωμένες Πολιτείες ξεκίνησαν και συνεχίζουν ένα πόλεμο στις ίδιες περιοχές που
κάποτε είχε εκστρατεύσει ο Αλέξανδρος. Εκείνος πέτυχε να γίνει αγαπητός από
όλους τους λαούς που κατέκτησε, ώστε ακόμη και σήμερα, να μιλούν γι’ αυτόν. Οι
σημερινοί κατακτητές δεν πέτυχαν ούτε σ’ αυτό, παρά τα μέσα ψυχολογικού πολέμου
και επηρεασμού της κοινής γνώμης που διαθέτουν.
Ο
Fuller στο βιβλίο του The Generalship of Alexander the Great (1957), γράφει
σχετικά: «Ενώ ο σκοπός της στρατηγικής του ήταν να κερδίζει μεγάλες μάχες, ο
σκοπός της πολιτικής του ήταν να ειρηνεύει και να μην εξοργίζει τον εχθρό του,
ώστε να περιορίζει τον αριθμό των μαχών που έπρεπε να δώσει. Η ήττα του
περσικού στρατού ήταν ο στρατηγικός του στόχος, ενώ το να πάρει τους λαούς με
το μέρος του ήταν ο πολιτικός του στόχος. Ο πρώτος ήταν το μέσο για να
επιτευχθεί ο δεύτερος.»
Επίσης αξίζει να γίνει αναφορά
σε μια πολύ σωστή παρατήρηση του συγγραφέα Γιάννη Φραγκούλη, που διάβασα στην
ιστοσελίδα του και που απευθύνεται στους γείτονες μας της ΠΓΔΜ και όχι μόνο.
«ΕΑΝ
Ο ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΔΕΝ ΗΤΑΝ ΕΛΛΗΝΑΣ ΔΕΝ ΘΑ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΟΥΣΕ ΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ, ΤΗΣ
ΟΠΟΙΑΣ ΚΑΤΑΛΟΙΠΑ ΣΥΝΑΝΤΟΥΜΕ ΣΗΜΕΡΑ ΣΕ ΟΛΗ ΤΗΝ ΑΝΑΤΟΛΗ.
ΟΥΔΕΙΣ
ΚΑΤΑΚΤΗΤΗΣ, ΜΕΓΑΛΟΣ ΒΑΣΙΛΕΑΣ, ΣΤΡΑΤΗΛΑΤΗΣ, ΚΑΤΑΚΤΑ ΑΛΛΕΣ ΧΩΡΕΣ ΓΙΑ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟ
... ΤΡΙΤΩΝ. ΤΙΣ ΚΑΤΑΚΤΑ ΓΙΑ ΤΟΝ ΕΑΥΤΟΝ ΤΟΥ ΚΑΙ "ΕΠΙΒΑΛΕΙ" ΤΗΝ ΓΛΩΣΣΑ
ΤΟΥ ΚΑΙ ΤΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟ ΤΟΥ.
ΟΤΑΝ
ΔΕ ΟΙ "ΚΑΤΑΚΤΗΜΕΝΟΙ" ΤΟΝ ΑΠΟΔΕΧΟΝΤΑΙ, ΚΑΙ ΥΠΕΡΗΦΑΝΕΥΟΝΤΑΙ ΓΙ' ΑΥΤΟ, ΤΟΤΕ
ΑΥΤΟ ΑΠΟΤΕΛΕΙ ΑΔΙΑΣΕΙΣΤΟ ΤΕΚΜΗΡΙΟ ΟΤΙ ΤΟΝ ΕΔΕΧΘΗΣΑΝ ΩΣ ΕΚΠΟΛΙΤΙΣΤΗ!!
ΑΛΛΟ
ΕΚΠΟΛΙΤΙΣΤΗΣ ΚΑΙ ΑΛΛΟ ΚΑΤΑΚΤΗΤΗΣ Ή ΕΙΣΒΟΛΕΑΣ»
Και ας μην λησμονούμε και
τον Αλεξανδρινό μας ποιητή Κ. Καβάφη που έγραφε στο ποίημά του «Νομίσματα»:
Νομίσματα με ινδικές
επιγραφές.
Είναι κραταιοτάτων
μοναρχών,
του Εβουκρατιντάζα, του
Στρατάγα,
του Μεναντράζα, του
Εραμαϊάζα.
Έτσι μας αποδίδει το σοφό
βιβλίον,
την ινδική γραφή τής μιας
μεριάς των νομισμάτων.
Μα το βιβλίο μας δείχνει
και την άλλην
που είναι κιόλας κ’ η καλή
μεριά
με την μορφή του βασιλέως.
Κ’ εδώ πώς σταματά ευθύς,
πώς συγκινείται ο Γραικός
ελληνικά διαβάζοντας,
Ερμαίος, Ευκρατίδης,
Στράτων, Μένανδρος.
(Από
τα Κρυμμένα Ποιήματα 1877;-1923, Ίκαρος 1993)
(1) Ο Ευκρατιδης ήταν
ελληνικής καταγωγής βασιλιάς της Βακτριανής - Βακτρίας που περιελάμβανε και το
σημερινό Αφγανιστάν. Ο Ευκρατίδης κατέλαβε τον θρόνο με επαναστατικό τρόπο όταν
στράφηκε κατά του βασιλιά της βόρειας Βακτρίας Δημητρίου Α’ που απουσίαζε σε
εκστρατεία. Ο Ευκρατίδης μετά από νέες κατακτήσεις, κατέλαβε σχεδόν ολόκληρη τη
νότια Βακτρία και δημιούργησε ένα τεράστιο κράτος. Κατέχοντας τις πιο εύφορες περιοχές
της κεντρικής Ασίας και ελέγχοντας τον εμπορικό δρόμο που συνέδεε την ανατολική
Ασία με τη Μεσόγειο, ο Ευκρατίδης αναδείχθηκε στον ισχυρότερο μονάρχη της
κεντρικής Ασίας. Ίδρυσε, όπως αναφέρει ο Στράβων, νέα πρωτεύουσα, την
Ευκρατίδεια. Το χρυσό νόμισμα που είχε κοπεί στην εποχή του θεωρείται και το
σπανιότερο στον κόσμο.!
Πηγές:
http://www.afghan.org/pic7.htm
http://en.wikipedia.org/wiki/Paghman_Gardens
http://en.allexperts.com/e/p/pa/paghman_gardens.htm
http://wikimapia.org/4614999/Taq-e-Zafar-Arc-de-Triumph-Paghman
http://www.banknotes.com/af.htm
http://numismondo.com/pm/AFG/
http://parisis.wordpress.com/το-νόμισμα-του-αφγανισταν/
http://taxalia.blogspot.com/2009/12/blog-post_8522.html
https://el.wikipedia.org/wiki/Σχέσεις_Αφγανιστάν-Ελλάδας
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου