Αθήνα - Σκόπια: Να προσέξουμε τις παγίδες του Ζάεφ

 Να προσέξουμε τις παγίδες του Ζάεφ

Η στάση των Σκοπιανών ηγετών ουσιαστικά δεν έχει αλλάξει

Από τον Κωνσταντίνο Χολέβα

Ο Σκοπιανός πρωθυπουργός Ζόραν Ζάεφ απήντησε στην πρόταση που του έκανε ο Έλληνας πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας. Μας έκανε τη... χάρη να μη θεωρεί μόνο τον λαό του κληρονόμο του Μεγάλου Αλεξάνδρου, αλλά επιτρέπει και στους Έλληνες και τους Βουλγάρους να διεκδικήσουν μέρος της κληρονομιάς του Μακεδόνα στρατηλάτη. Μερικοί στην Ελλάδα έσπευσαν να εκφράσουν ικανοποίηση. Στην πραγματικότητα, ο Ζάεφ στήνει παγίδα.

Ερώτημα πρώτον: Είναι δυνατόν να δεχθούμε να συζητήσουμε με έναν ξένο ηγέτη που παραχαράσσει την Ιστορία μας, ειρωνευόμενος μάλιστα; Είναι δυνατόν να δεχθεί η ελληνική πολιτική και ακαδημαϊκή κοινότητα να διαπραγματευόμαστε με ένα τεχνητό έθνος για την ιστορία του Μεγάλου Αλεξάνδρου; Είναι δυνατόν να αγνοήσουμε όλα τα κείμενα της αρχαιότητος αλλά και τις μελέτες των ξένων ειδικών που τον χαρακτηρίζουν Ελληνα και μόνον Ελληνα;

Ερώτημα δεύτερον: Εκτός από αυτήν την υποχώρηση-παγίδα, τι θετικό εκόμισε έως σήμερα η αλλαγή κυβερνήσεως στα Σκόπια; Έχει αναλάβει εκστρατεία ο Ζόραν Ζάεφ να αποσυρθούν οι αλυτρωτικοί χάρτες της «Μεγάλης Μακεδονίας»; Έδωσε εντολή να σταματήσει η ανθελληνική προπαγάνδα στα σχολεία; Παραδέχεται ότι δεν υπάρχει «μακεδονική» μειονότητα στη Βόρειο Ελλάδα; Αν δεν δούμε σοβαρά και ουσιαστικά βήματα υποχωρήσεως, τότε ας μην περιμένουμε πρόοδο στη συζήτηση για το όνομα.

Ερώτημα τρίτον: Προσέξαμε ότι η δήθεν φιλική διάθεση του Ζάεφ συνδυάζεται με ανοίγματα προς τη Βουλγαρία; Μας λέει ότι και οι Βούλγαροι είναι κληρονόμοι του Μεγάλου Αλεξάνδρου! Τότε γιατί οι επίγονοι του Αλεξάνδρου ίδρυσαν βασίλεια, τα οποία η διεθνής επιστημονική κοινότητα τα έχει ονομάσει ελληνιστικά και όχι βουλγαρικά ή κάτι παρεμφερές; Η σλαβική πλειονότητα των κατοίκων της ΠΓΔΜ, εν όψει του αλβανικού κινδύνου και των σεναρίων διάσπασης του κράτους, έχει αποφασίσει συνειδητά να υπαχθεί στην προστασία της Βουλγαρίας. Άρα, οποιαδήποτε ελληνική υποχώρηση στο ζήτημα του ονόματος δεν θα αξιοποιηθεί μόνον από το μικρό σκοπιανό κράτος αλλά και από τον βουλγαρικό εθνικισμό. Το έχει συνειδητοποιήσει αυτό η κυβέρνησή μας;

Ερώτημα τέταρτον: Από τη στιγμή που η Βουλγαρία επισήμως -διά της ΥΠΕΞ Εκατερίνα Ζαχαρίεβα- έχει απορρίψει τα ονόματα «Άνω» και «Βόρεια Μακεδονία», μένει στο τραπέζι το «Νέα Μακεδονία». Ποιος μας εγγυάται ότι, αν συμφωνήσει η Ελλάς, το όνομα αυτό θα παραμείνει; Προβλέπω ότι έπειτα από μερικούς μήνες η Βουλή των Σκοπίων θα απορρίψει τον όρο «Νέα» και θα διατηρήσει μόνο τον όρο «Μακεδονία». Ποιος θα τιμωρήσει τότε τα Σκόπια που θα έχουν ενταχθεί ήδη στο ΝΑΤΟ με την ελληνική έγκριση;

Ας μην καλλιεργεί, λοιπόν, η κυβέρνηση αδικαιολόγητη αισιοδοξία. Η στάση των Σκοπιανών ηγετών ουσιαστικά δεν έχει αλλάξει. 

Αθήνα - Σκόπια: Τι έχει αλλάξει

Μήπως θα έπρεπε να επανέλθουμε στην αρχική θέση του 1992;

Η αρχική θέση του ελληνικού πολιτικού κόσμου για το όνομα των Σκοπίων διαμορφώθηκε τον Απρίλιο του 1992, υπό την καθοδήγηση του αείμνηστου Προέδρου της Δημοκρατίας Κωνσταντίνου Καραμανλή, και προέβλεπε την απόρριψη του όρου «Μακεδονία» είτε ως σύνθετου είτε ως παραγώγου.

Κατά τη δεκαετία του 2000, η επίσημη θέση, όπως αυτή καταγράφεται σήμερα στην ιστοσελίδα του υπουργείου Εξωτερικών, άλλαξε: Η Ελλάς δηλώνει ότι συζητεί μια ονομασία με γεωγραφικό ή άλλο προσδιορισμό μπροστά από τον όρο «Μακεδονία», και αυτή η ονομασία πρέπει να ισχύει σε κάθε διεθνή χρήση. Πιστεύω ότι από την υιοθέτηση της δεύτερης επίσημης γραμμής μέχρι σήμερα έχουν αλλάξει σημαντικές παράμετροι των ελληνοσκοπιανών σχέσεων και της βαλκανικής πραγματικότητας. Θυμίζω τα δεδομένα:

1. Η μερική υποχώρησή μας στο ζήτημα του ονόματος είχε ως σκοπό να αμβλυνθεί η στάση των γειτόνων και να εξευρεθεί μια αμοιβαίως αποδεκτή λύση. Ομως, είναι προφανές ότι η ελληνική υποχώρηση δεν εκτιμήθηκε. Αντιθέτως, εξελήφθη ως αδυναμία του Ελληνισμού.

2. Τότε που υιοθετήθηκε η θέση περί γεωγραφικού προσδιορισμού κ.λπ. υπήρχε ακόμη η ελπίδα να μαλακώσει η σκληρή εθνικιστική γραμμή των Σκοπιανών, μέσω της οικονομικής διπλωματίας. Τα γεγονότα διέψευσαν αυτή την προσδοκία. Η ελληνική επιχειρηματική παρουσία είτε πολεμήθηκε είτε αποθράσυνε τους γείτονες.

3. Ο αλβανικός παράγων έχει πλέον εξελιχθεί σε καταλυτικό στοιχείο για το μέλλον του κράτους της ΠΓΔΜ. Με τη στήριξη των Τιράνων, η αλβανική κοινότητα, που αριθμεί περί το 25%-30% του πληθυσμού, διεκδικεί καθεστώς ισότιμης εθνότητας με τους ψευδομακεδόνες και απειλεί με διάσπαση το κράτος. Ήδη, οι δυτικές επαρχίες αποτελούν ένα αλβανικό κράτος εν κράτει. Αυξάνεται ο κίνδυνος για πιθανή διχοτόμηση της ΠΓΔΜ, άρα οι Σκοπιανοί είναι εκείνοι που μας έχουν μεγαλύτερη ανάγκη και όχι εμείς εκείνους.

4. Η Βουλγαρία έχει εισέλθει δυναμικά στο παιχνίδι. Πολιτικά, εκκλησιαστικά και πολιτιστικά προβάλλεται ως η προστάτιδα των Σλάβων των Σκοπίων - και η κυβέρνηση Ζάεφ αποδέχεται ευχαρίστως αυτή την προστασία. Επομένως, οποιαδήποτε ελληνική παραχώρηση δεν θα αξιοποιηθεί μόνο από το μικρό και προβληματικό κράτος των Σκοπίων, αλλά και από τον αναγεννώμενο βουλγαρικό εθνικισμό.

5. ΟΙ ΗΠΑ αντιμετωπίζουν την έντονη διάθεση της Ρωσίας να παρεμβαίνει στα Βαλκάνια και επείγονται να εντάξουν την ΠΓΔΜ στο ΝΑΤΟ. Γι’ αυτό θα ήταν διατεθειμένες να ακούσουν με μεγαλύτερο ενδιαφέρον τις ελληνικές εθνικές και ιστορικές ευαισθησίες, ώστε να αρθεί η ελληνική αντίρρηση. Δεν είναι τυχαίο ότι Έλληνες ανταποκριτές στην Αμερική μεταδίδουν διαρροές από το αμερικανικό ΥΠΕΞ, ότι δηλαδή συζητείται και η ονομασία «Δημοκρατία της Κεντρικής Βαλκανικής».

Από τη στιγμή που έχουμε αλλαγή των δεδομένων, μήπως θα έπρεπε να επανέλθουμε στη αρχική θέση του Απριλίου του 1992;

*Πολιτικός επιστήμων

Πηγή :

Κυριακάτικη Δημοκρατία