Ηφαίστεια εν δράσει

Ηφαίστεια εν δράσει

 

Γράφει η Άντα Μακρή

 

Αν αγαπάτε τη λήψη φωτογραφιών στη φύση, τότε η ιδέα να φωτογραφίσετε ένα ηφαίστειο θα σας συναρπάσει, αφού ενεργό ή σβησμένο έχει πάντα κάτι να σας προσφέρει: φως, κίνηση, υφή, χρώμα, αντίθεση και φυσικά συναίσθημα. Μπορούν όλα αυτά να χωρέσουν μέσα σε ένα φωτογραφικό κάδρο;

 

Μερικοί πιστεύουν οτι η φωτογραφία είναι απλώς η απαθανάτιση μιας δεδομένης στιγμής, την οποία αξίζει να θυμόμαστε για πάντα. Κάποιοι άλλοι θεωρούν ότι πρόκειται για μια πηγή πληροφοριών, που περιλαμβάνει διάφορες παραμέτρους, όπως ο χρόνος, ο τόπος και τα πρόσωπα. Όπως και να έχει, το βασικότερο όλων είναι να συνδυάσετε αρμονικά και τα δύο στοιχεία, ώστε να αποδώσετε με μία μόνο εικόνα κάτι μοναδικό: το συναίσθημα. Και, πιστέψτε μας, η επίσκεψη σε ένα ηφαίστειο θα αφυπνίσει τα συναισθήματα σας και θα... βάλει φωτιά στη φωτογραφική σας μηχανή. Είτε είναι σβησμένα είτε ενεργά, τα ηφαίστεια ποζάρουν προκλητικά στο φακό σας με πρωτόγονα χρώματα, μεγάλες αντιθέσεις και μια ανυπέρβλητη αίσθηση μυστηρίου.

 

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΖΟΝΤΑΙ ΕΝΑ ΣΒΗΣΜΕΝΟ ΗΦΑΙΣΤΕΙΟ

 

 

Φτάνοντας στην περιοχή, θα συνειδητοποιήσετε ότι ένα ηφαίστειο που δεν παρουσιάζει καμία δραστηριότητα δεν διαφέρει σε τίποτα από ένα κοινό τοπίο. Στην αρχή μάλιστα μπορεί να μην κινήσει καν το ενδιαφέρον σας, αλλά μη βιαστείτε να βγάλετε γρήγορα συμπεράσματα. Παρατηρήστε τα σκούρα χρώματα του εδάφους, που συνήθως είναι είτε μαύρα είτε κοκκινωπά. Πρόκειται για παλαιότερα ηφαιστειακά προϊόντα ή ροές λάβας που έχουν ψυχθεί, παίρνοντας αυτό το σκούρο χρώμα. Η μεγάλη αντίθεση του με το χρώμα του ουρανού είναι εκπληκτική και χαρίζει την αίσθηση του μυστηρίου στη φωτογραφία σας. Παράλληλα, είναι ιδανική για να αποδώσει τη «σκοτεινή» απόχρωση που κυριαρχεί στις πλαγιές του ηφαιστείου. Προσπαθήστε να αποτυπώσετε όσο το δυνατόν καλύτερα τις λεπτομέρειες τόσο του μαύρου τοπίου όσο και του ουρανού, όπως, για παράδειγμα, τα σύννεφα ή ακόμα και το χιόνι που μπορεί να καλύπτει ορισμένα τμήματα του ηφαιστείου. Επιπλέον, είναι σημαντικό να εστιάσετε σωστά στο σημείο που σας ενδιαφέρει περισσότερο και που λογικά είναι η μαύρη, παγωμένη λάβα. Εξάλλου, μην ξεχνάτε ότι το θέμα σας είναι το ηφαίστειο! 

 

Παρ' όλα αυτά, εάν κρίνετε ότι ο ουρανός είναι εξίσου ενδιαφέρων, μη διστάσετε να εκμεταλλευτείτε το μαύρο φόντο, για να δώσετε έμφαση, ας πούμε στα περίεργα σχήματα και χρώματα των σύννεφων. Η φωτογραφική μηχανή είναι παιχνίδι στα χέρια σας και μπορείτε να τη χειριστείτε όπως εσείς θέλετε. Γι’ αυτό μια καλή ιδέα είναι να πειραματιστείτε με τη φωτομέτρηση σημείου στις φωτεινές και στις σκούρες περιοχές του κάδρου σας. 

 

Ένα ηφαίστειο σας παρέχει τη δυνατότητα να φωτογραφίσετε αξιοπερίεργες εικόνες που έχουν δημιουργήσει οι δυνάμεις της φύσης, όπως κρατήρες ή ακόμα και θειούχες ατμίδες. Σε αυτή την περίπτωση, μην παραλείψετε να ποζάρετε μπροστά από αυτούς, αφού εκτός από τη δική σας φωτογραφία [ή των φίλων σας) σε ένα τόσο εντυπωσιακό τοπίο θα αποτελέσετε ταυτόχρονα και ένα πολύ καλό μέτρο σύγκρισης. Είναι λογικό το μέγεθος των ηφαιστειακών κρατήρων να είναι πολύ πιο εμφανές, αν μπροστά από αυτούς υπάρχει η φιγούρα ενός ανθρώπου. Μπορείτε επίσης να αφήσετε τους φίλους σας να προχωρήσουν αρκετά πιο μπροστά από εσάς. Όταν τους φωτογραφίσετε, θα έχετε μια άριστη απόδοση της κλίσης του εδάφους και τη απόστασης που πρέπει να διανύσετε ή έχετε ήδη διανύσει.

 

Η ΕΜΠΕΙΡΙΑ ΤΗΣ ΖΩΗΣ ΣΑΣ ΣΕ ΜΙΑ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ. 

 

 

Ξεχάστε ότι διαβάσατε μέχρι στιγμής, καθώς από εδώ ξεκινά ένα τελείως διαφορετικό κεφάλαιο. Η βίωση μιας ηφαιστειακής έκρηξης από κοντά αποτελεί μια συγκλονιστική εμπειρία ζωής, που δεν θα ξεχάσετε ποτέ.  Τώρα, η φωτογράφηση δεν είναι μόνο απόλαυση και επιλογή φόντου. Το διάπυρο υλικό που εκτινάσσεται από τους κρατήρες ή κυλά στις πλαγιές του ηφαιστείου μπορεί να μετατρέψει τη διασκέδαση σε περιπέτεια. Αυτό που προέχει πάνω από όλα είναι η ασφάλεια σας.

 

Το ενδιαφέρον μετατοπίζεται από ολόκληρο το ηφαίστειο στην καυτή λάβα. Δυστυχώς, η ιδανικότερη ώρα για να απαθανατίσετε το κόκκινο χρώμα της είναι το βράδυ. Ωστόσο, θα πρέπει να είστε απόλυτα σίγουροι για την ασφάλεια σας, προκειμένου να παραμείνετε στο ηφαίστειο κατά τη διάρκεια της νύχτας. Εναλλακτική λύση αποτελείτο σούρουπο, το οποίο μαζί με το δειλινό συνθέτουν τις «χρυσές ώρες» φωτογράφησης των ηφαιστείων σε δραστηριότητα. Το χρώμα της λάβας είναι τώρα πιο έντονο, οι σκιές είναι μεγαλύτερες και αποδίδουν μια εξαιρετική αίσθηση βάθους, ενώ κάθε σημείο του ορίζοντα έχει το δικό του χαρακτηριστικό χρώμα. Αν αποφασίσετε ότι θα περάσετε το βράδυ σας στο ηφαίστειο, θα πρέπει οπωσδήποτε να έχετε μαζί σας τον απαραίτητο εξοπλισμό τόσο για την ένδυση σας (ισοθερμικά ρούχα, αδιάβροχα, γάντια, σκούφο κ.λπ.) όσο και για την προστασία σας (μάσκα οξυγόνου, πυξίδα, χάρτη κ.λπ.). Σε καμία περίπτωση μην ξεχάσετε το τρίποδο σας, αφού διαφορετικά θα είναι πολύ δύσκολη η λήψη επιτυχημένης (σταθερής) φωτογραφίας. 

 

Τώρα μπορείτε να πειραματιστείτε με μία άλλη επιλογή της μηχανής σας: την έκθεση. Έκθεση τριάντα δευτερολέπτων είναι ιδανική για να αποτυπώσει την κίνηση της λάβας. Από την άλλη, βέβαια, μπορείτε να προτιμήσετε την αυτόματη επιλογή της μηχανής σας, ώστε να φαίνονται τα κομμάτια της λάβας που εκτινάσσονται από τον κρατήρα. Αφουγκραστείτε τους ήχους του ηφαιστείου για να είστε σε ετοιμότητα. Η επιτυχημένη λήψη της εκτινασσόμενης τουλάχιστον λάβας (για τη ρέουσα τα πράγματα είναι ευκολότερα) είναι θέμα ταχύτητας (δικής σας). Λίγα δευτερόλεπτα νωρίτερα ή αργότερα μπορεί να αποδειχθούν καταστροφικά, αφού αντί για την καυτή λάβα θα σας δώσουν μόνο μια «καυτή πατάτα».

 

Οι ροές λάβας μπορούν κάλλιστα να φωτογραφηθούν και το πρωί, γιατί η ποσότητα του διάπυρου υλικού είναι αρκετή ώστε να δώσει το επιθυμητό κόκκινο χρώμα στη φωτογραφία σας. Με βασικότερα κριτήρια την απόσταση, την οπτική γωνία, αλλά και την ασφάλεια σας, επιλέξτε το σωστό σημείο για να τραβήξετε τη φωτογραφία σας. Δυστυχώς, οι όξινοι καπνοί αποτελούν εχθρό της μηχανής, γι' αυτό προσπαθήστε να τους αποφύγετε, τοποθετώντας ειδικό φίλτρο στο φακό σας ή παρατηρώντας απλώς τη διεύθυνση του ανέμου.

 

ΜΕΤΑΤΟΠΙΖΟΝΤΑΣ ΤΟ ΘΕΜΑ.

 

 

Εκτός από το ίδιο το ηφαίστειο, μην παραλείψετε να φωτογραφίσετε οτιδήποτε βρεθεί στο δρόμο σας και το αφορά άμεσα. Για παράδειγμα, μην προσπεράσετε κάποιο κατεστραμμένο σπίτι ή κάποια οροφή που είναι θαμμένη κάτω από τόνους στάχτης και λάβας. Αρχικά, φαίνονται αστεία και επιπόλαια, ωστόσο ακόμα και αυτά είναι εντός Θέματος! Μια καλή ιδέα επίσης είναι να φωτογραφίσετε τον εαυτό σας και την παρέα σας, πριν και μετά την επίσκεψη στο ηφαίστειο. Ο λόγος είναι απλός: Η περιπέτεια θα είναι ζωγραφισμένη στα πρόσωπα σας. Ενώ πριν φαίνονται ξεκούραστα, καθαρά και χαλαρά, μετά είναι τελείως διαφορετικά, ταλαιπωρημένα και ιδρωμένα. Τα ρούχα σας θα είναι σίγουρα βρόμικα και σκονισμένα, ενώ η κόπωση θα είναι ορατή. Χαμογελάστε λοιπόν και δείξτε πόσο πολύ το απολαύσατε!

 

 

Τέλος, δεν θα πρέπει σε καμία περίπτωση να ξεχάσετε ότι το τοπίο που βλέπετε μια δεδομένη στιγμή, μπορεί να αλλάξει μέσα σε ελάχιστα δευτερόλεπτα. Στα μεγάλα ηφαίστεια, όπως στην Αίτνα της Ιταλίας, όπου οι καιρικές συνθήκες είναι απρόβλεπτες, οι πιο άτυχοι μπορεί να «εγκλωβιστούν» μέσα στην ομίχλη. Ακόμα και έτσι φωτογραφίστε το άσπρο τοπίο γύρω σας και τις αχνές, σχεδόν απόκοσμες φιγούρες των υπόλοιπων ορειβατών. Σε ηφαίστεια όπως της Σαντορίνης ο καιρός δεν είναι τόσο απρόβλεπτος, ωστόσο τα πλήθη των τουριστών μπορεί να σας δυσκολέψουν και να σας εκνευρίσουν. Μην αγχώνεστε όμως. Χαλαρώστε και αιχμαλωτίστε με ένα κλικ όποιον «τρυπώσει» στο φωτογραφικό σας πλάνο. Το θέμα το καθορίζετε εσείς και όχι αυτοί που υπάρχουν μέσα στη φωτογραφία σας.

 

RAM

Καλό ταξίδι Γιάννη Μπεχράκη

Καλό ταξίδι Γιάννη Μπεχράκη

 

Ο Γιάννης Μπεχράκης, υπήρξε ένας από τους πιο διακεκριμένους και αγαπημένους φωτογράφους του Reuters, φωτορεπόρτερ και επικεφαλής του φωτογραφικού τμήματος (chief Photographer) του ειδησεογραφικού πρακτορείου. 

 

Γεννήθηκε το 1960 στην Αθήνα και πέθανε μετά από μια μακρά μάχη με τον καρκίνο σε ηλικία μόλις 58 ετών. 

 

Μαγεμένος από τις φωτογραφίες ενός βιβλίου των εκδόσεων ΤΙΜΕ-LIFE αποφάσισε να ασχοληθεί επαγγελματικά με την φωτογραφία. Σπούδασε φωτογραφία στο Athens School of Arts and Technology και στο Πανεπιστήμιο Μίντλσεξ (Middlesex University) στο Λονδίνο.

 

Εργάστηκε ως φωτογράφος σε ένα φωτογραφικό στούντιο στην Αθήνα τη διετία 1985-86  αλλά βρήκε την ατμόσφαιρα να πνιγεί.

 

Ήταν μια ταινία του 1983  με τίτλο "Under Fire" που αναφερόταν σε μια ομάδα δημοσιογράφων που εργάστηκαν στη Νικαράγουα στις ημέρες που οδήγησαν στην επανάσταση του 1979 η οποία τον ενέπνευσε ώστε να ασχοληθεί με τη δημοσιογραφία.

 

Ξεκίνησε στο Reuters στην Αθήνα ως ελεύθερος επαγγελματίας το 1987 και τον Ιανουάριο του 1989 απεστάλη στην πρώτη του εξωτερική αποστολή στη Λιβύη του Muammar Gaddafi.

 

 

Το 1988 ξεκίνησε να δουλεύει για το Reuters στην Αθήνα. Η πρώτη του δουλειά στο εξωτερικό ήταν τον Ιανουάριο του 1989 όταν του ανατέθηκε η πρώτη του εξωτερική αποστολή στη Λιβύη του Muammar Gaddafi προκειμένου να καλύψη την εκεί κρίση.

 

Στη διάρκεια της καριέρας του Μπεχράκης κάλυψε πολλά από τα πιο σημαντικά πολεμικά γεγονότα σε διάφορα μέρη του κόσμου, συμπεριλαμβανομένων των συγκρούσεων στο Αφγανιστάν και την Τσετσενία, έναν τεράστιο σεισμό στο Κασμίρ και την αιγυπτιακή εξέγερση του 2011. Κάλυψε επίσης την μεταναστευτική και προσφυγική κρίση, καθώς και μεγάλα πολιτικά και αθλητικά γεγονότα. Για τη δουλειά του έχει βραβευτεί στην Ελλάδα και στο εξωτερικό.

 

Ο Γιάννης Μπεχράκης έλεγε ότι «μια φωτογραφία μπορεί να αλλάξει τον κόσμο, να τον κάνει πιο δίκαιο». Με τις φωτογραφίες του κατόρθωσε να δούμε την πραγματικότητα με ξεχωριστή ματιά. Για αυτό και η αφοσίωση του στην φωτογραφία και το ρεπορτάζ ήταν εντυπωσιακή. Ο φίλος και συνεργάτης του για πολλά χρόνια, ο Βασίλης Τριανταφύλλου, τον χαρακτήριζε ως "τυφώνα", που εργαζόταν όλες τις ώρες της ημέρας και της νύχτας, μερικές φορές με ιδιαίτερο προσωπικό κίνδυνο προκειμένου να πάρει την εικόνα που ήθελε.

 

 

Υπήρξε ένας από τους καλύτερους φωτογράφους των ειδήσεων της γενιάς του και οι εικόνες του είναι έργα τέχνης από μόνα τους. Οι φωτογραφίες του κέρδισαν βραβεία και το θαυμασμό του κόσμου των πολεμικών ανταποκριτών που διαπίστωναν την ικανότητά του να βρίσκει ομορφιά ανάμεσα στο χάος και αναγνώριζαν το θάρρος του να προσπαθεί να είναι στην καρδιά της δράσης. Όμως το γιατί συνέβαινε αυτό ο Μπεχράκης το εξηγούσε λέγοντας για τις φωτογραφίες του:

 

"Η αποστολή μου είναι να διασφαλίσω ότι κανείς δεν μπορεί να πει:" Δεν ήξερα "."

Ως επικεφαλής της ομάδας φωτογράφων του πρακτορείου Reuters είχε βραβευθεί το 2016 με το βραβείο Πούλιτζερ.

 

Έφυγε από τη ζωή στις 2 Μαρτίου 2019, νικημένος από τον καρκίνο σε ηλικία 59 ετών και η απώλειά του για τον κόσμο της φωτογραφίας και του ρεπορτάζ είναι δυσαναπλήρωτη.

 

Πηγή:

Βικιπαιδεία

https://widerimage.reuters.com/story/yannis-behrakis-award-winning-reuters-photographer-dies-aged-58

2015 Φωτογράφος της χρονιάς ο Γιάννης Μπεχράκης

ΜΕ ΑΦΟΡΜΗ ΤΟΝ ΘΑΝΑΤΟ ΤΟΥ

Ο ΓΙΑΝΝΗΣ ΜΠΕΧΡΑΚΗΣ ΜΙΛΑΕΙ ΓΙΑ ΤΙΣ ΒΡΑΒΕΥΜΕΝΕΣ ΕΙΚΟΝΕΣ ΤΟΥ

 

Οι ιστορίες πίσω από τις φωτογραφίες που συγκλόνισαν τον κόσμο το 2015

 

Τηρώντας μια παράδοση ετών, η έγκυρη βρετανική εφημερίδα «Guardian» προχώρησε και φέτος στην ανάδειξη του φωτογράφου της χρονιάς, επιλέγοντας τον... δικό μας Γιάννη Μπεχράκη, τον πιο καταξιωμένο Έλληνα φωτογράφο στο εξωτερικό.

 

Μια σημαντική βράβευση, όπως αναφέρει ο ίδιος στο «Έθνος της Κυριακής», με τη σεμνότητα που τον διακρίνει, αν αναλογιστεί κανείς ότι τη φετινή χρονιά η παγκόσμια κοινότητα έζησε μερικές από τις πιο δύσκολες περιστάσεις στην πρόσφατη Ιστορία της, γεγονός που καθιστά δύσκολο το έργο ενός φωτογράφου να καταφέρει να δώσει το στίγμα όσων έγιναν και μάλιστα να... ξεχωρίσει.

 

Οι φωτογραφίες του, οι οποίες αποτυπώνουν το δράμα των προσφύγων που διασχίζουν καθημερινά τα νερά του Αιγαίου, έκαναν τον γύρο του κόσμου καθ' όλη τη διάρκεια της χρονιάς, ενώ με ευαίσθητο ρεαλισμό κάλυψε και τις «σεισμικές δονήσεις» της οικονομικής κρίσης στη χώρα μας.

 

Ο Γιάννης Μπεχράκης διακρίθηκε για ακόμη μία φορά -έχει τιμηθεί με πολλά βραβεία και έχει αναγορευθεί πολλάκις φωτογράφος της χρονιάς- αποδεικνύοντας πως η μαγεία της φωτογραφίας ήταν και παραμένει παρούσα και το φωτογραφικό κάδρο εξακολουθεί να είναι το καλύτερο εργαλείο για να διεισδύσει κάποιος στην ουσία των γεγονότων.

 

 Αύγουστος, Κως. «Αυτή η βάρκα με τους πρόσφυγες είχε μείνει χωρίς μηχανή ή βενζίνη. Ευτυχώς όλα πήγαν καλά και μετά από κάποια ώρα ήρθε το Λιμενικό και τους βοήθησε», λέει ο Γιάννης Μπεχράκης για τη συγκλονιστική φωτογραφία.

 

Ο κορυφαίος φωτορεπόρτερ και διευθυντής του φωτογραφικού τμήματος του ειδησεογραφικού πρακτορείου Reuters στην Ελλάδα, ξεφεύγει από τη στενή έννοια του φωτορεπορτάζ, αγγίζοντας την υψηλή τέχνη της φωτογραφίας. Πολλές από τις εικόνες του είναι σαν πίνακες ζωγραφικής και καθεμία από αυτές κρύβει τη δική της ιστορία. Όπως η φωτογραφία του Σύρου πρόσφυγα με το αυτοσχέδιο αδιάβροχο, που μέσα στη βροχή αγκαλιάζει την κόρη του, διασχίζοντας τα σύνορα στην Ειδομένη με κατεύθυνση τα Σκόπια. Το συγκεκριμένο στιγμιότυπο έχει ταξιδέψει σε όλο τον κόσμο και έχει αγγίξει τις ευαίσθητες χορδές χιλιάδων συνανθρώπων μας.

 

«Σούπερμαν»

 

Όπως αποκαλύπτει ο Γιάννης Μπεχράκης, «ο πατέρας μοιάζει λίγο σαν τον Σούπερμαν, έτσι όπως ανεμίζει η μπέρτα-αδιάβροχο. Για τη συγκεκριμένη φωτογραφία δέχθηκα ένα γράμμα από έναν Ιρανό μετανάστη δεύτερης γενιάς, δικηγόρο στο επάγγελμα, ο οποίος ζει στην Αμερική μαζί με την οικογένειά του.

 

 Σεπτέμβριος, Ειδομένη. Ενας Σύρος πρόσφυγας, με αυτοσχέδιο αδιάβροχο, αγκαλιάζει την κόρη του, διασχίζοντας τα σύνορα με κατεύθυνση τα Σκόπια μέσα στη βροχή. «Μοιάζει λίγο με τον Σούπερμαν», σχολιάζει ο Γιάννης Μπεχράκης.

 

Ο ίδιος μου έγραψε ότι όταν βλέπει αυτήν τη φωτογραφία δακρύζει, γιατί θυμάται πώς τον κουβαλούσε ο πατέρας του όταν έφυγαν από τον Ιράν για να πάνε στην Αμερική. Και έτσι μεταφέρει την κόρη του κάθε βράδυ λίγο πριν τη βάλει για ύπνο, διαβάζοντάς της παραμύθια. Μάλιστα, έχει κάνει μια εκστρατεία, με τη βοήθεια του διαδικτύου, και ψάχνει να βρει τον Σύρο πρόσφυγα και την οικογένειά του για να τους στηρίξει σε οτιδήποτε χρειαστούν στη νέα τους ζωή. Το ίδιο έχει συμβεί και με τη δουλειά άλλων συναδέλφων μου. Αυτές οι φωτογραφίες καταφέρνουν και μιλάνε στην καρδιά και στο συναίσθημα πολλών».

 

Ως φωτορεπόρτερ έχει βγάλει χιλιάδες φωτογραφίες. Η φωτογραφία μπορεί να αφήσει τους ανθρώπους άφωνους με τη δύναμη και την ομορφιά της. Άλλο ένα μαγευτικό στιγμιότυπό του είναι η περίφημη φωτογραφία με το δελφίνι που τραβήχτηκε στις 21 Οκτωβρίου στη Λέσβο. «Μια μέρα φωτογράφιζα μια σχεδία, όταν παρατήρησα κίνηση στο νερό. Νόμιζα ότι κάποιος είχε πηδήξει στη θάλασσα. Έβαλα τότε διαφορετικό φακό και είδα ένα πτερύγιο. Ένα δελφίνι πήδηξε μία φορά μπροστά από τη σχεδία! Ήταν πραγματικά μια μαγική στιγμή. Πολλές φορές αναρωτιόμουν αν οι πρόσφυγες βλέποντας τα δελφίνια θα χαίρονταν ή θα φοβόντουσαν. Ήταν σαν το δελφίνι να έδειχνε τον δρόμο καλωσορίζοντάς τους.

 

 Οκτώβριος, Λέσβος. «Μια βάρκα με πρόσφυγες ερχόταν από μακριά και ξαφνικά βλέπω ένα πτερύγιο.

 Ηταν ένα δελφίνι!», θυμάται ο Γιάννης Μπεχράκης.

 

Συγκλονιστική είναι και η φωτογραφία, πάλι στη Λέσβο, που τράβηξα ακριβώς μια μέρα με την οικογένεια των Αφγανών. Μόλις είχαν κατέβει από τη βάρκα που τους μετέφερε και αγκαλιάζονταν και έκλαιγαν, κρατώντας ανάμεσά τους το παιδί τους, το οποίο χαμογελούσε, αλλά φαίνεται μόνο το στόμα του.

 

Λατρεύω αυτή τη φωτογραφία, με συγκινεί γιατί δείχνει αλληλεγγύη, αγάπη, τρυφερότητα. Το ζευγάρι έχει γίνει ένα σώμα. Ξυπνάει δικές μου μνήμες ως προς την κόρη μου, αλλά δεν θέλω να ταυτίσω το δράμα των προσφύγων με την ασφάλεια της δικής μου οικογένειας».

 

Υπερβάσεις

 

 Οκτώβριος, Λέσβος. Αφγανοί γονείς, οι οποίοι μόλις έχουν κατέβει από τη βάρκα, αγκαλιάζονται και κλαίνε έχοντας ανάμεσά τους το παιδί τους.

 

Όσοι γνωρίζουν τον Γιάννη Μπεχράκη εύκολα μπορούν να καταλάβουν πώς νιώθει όταν πρέπει να μιλήσει για ακόμη μία βράβευσή του... Ο Γιάννης Μπεχράκης, πατέρας ο ίδιος, έχει μία κόρη, είναι ένας μοναχικός άνθρωπος της φυλής μας που ρουφάει τη ζωή μέχρι το μεδούλι της, ποιώντας με τις υπερβάσεις του μια άλλη αλήθεια, μια άλλη πραγματικότητα, πιο διαχρονική.

 

Περιέχει με τον δικό του τρόπο, με τη δική του ευαισθησία την εποχή του. Είναι τόσες πολλές οι αρετές που τον διακρίνουν: σεμνότητα, αγάπη για την ανθρώπινη υπόσταση και τη ζωή. Είναι ένας ασκητής μέσα στον κόσμο.

 

 Ιούλιος, Αθήνα. Συνταξιούχος περιμένει να ανοίξει η τράπεζα.

 

«Το βραβείο είναι μια επαγγελματική διάκριση. Η αποστολή μου είναι να αφυπνίζω συνειδήσεις στα πέρατα του κόσμου και με τις φωτογραφίες μου να κάνω τους ανθρώπους να μην μπορούν να πουν... ''δεν ήξερα''.

 

Τόσα χρόνια ταξιδεύω στο εξωτερικό, αλλά φέτος έμεινα στην Ελλάδα. Είναι πολύ δύσκολο και ψυχοφθόρο να καλύπτω ένα τόσο θλιβερό θέμα, όπως η οικονομική κρίση ή το Προσφυγικό που αφορά την πατρίδα μου, αλλά και εμένα προσωπικά, την οικογένειά μου και τους φίλους μου.

 

 ΓΙΑΝΝΗΣ ΜΠΕΧΡΑΚΗΣ

 

Δεν μπορείς να μείνεις αμέτοχος. Ωστόσο, δεν θέλω να χαθεί η ελπίδα. Νομίζω ότι αν είμαστε αλληλέγγυοι και έχουμε την ευαισθησία να καταλαβαίνουμε τον πόνο των άλλων, θα τα καταφέρουμε.

 

Είμαστε όλοι πρόσφυγες. Η γιαγιά και ο παππούς μου ήταν πρόσφυγες από τη Σμύρνη. Η γιαγιά μου συχνά έλεγε ιστορίες για την προσφυγιά. Καλύπτω το Προσφυγικό για πάνω από 25 χρόνια, αλλά φέτος ήταν διαφορετικά. Οι πρόσφυγες έφθαναν στην πατρίδα μου και εμείς τους ανοίξαμε την πόρτα και τους βοηθήσαμε.

 

Πλοία έφθαναν κάθε βράδυ. Όλοι στα πλοία ήταν φοβισμένοι, επειδή δεν γνώριζαν πώς θα αντιδράσουν οι ντόπιοι. Είμαι περήφανος γιατί η Ελλάδα και οι άνθρωποί της απέδειξαν σε όλο τον κόσμο ότι η ανθρωπιά υπάρχει ακόμα στις ψυχές μας», καταλήγει.

 

ΜΑΡΙΝΑ ΖΙΩΖΙΟΥ

marina@pegasus.gr

http://www.ethnos.gr/article.asp?catid=22768&subid=2&pubid=64307766

Αρά Γκιουλέρ: Το μάτι της Κωνσταντινούπολης

 

Αρά Γκιουλέρ: Το μάτι της Κωνσταντινούπολης

 

Ο Ara Güler που το πραγματικό του όνομα ήταν Αράμ Terteryan ( Αρμενικά : Արա Գյուլեր ) γεννήθηκε στις 16 Αυγούστου 1928 και απεβίωσε στις 17 Οκτωβρίου 2018. Ηταν ένας Αρμένιος-Τούρκος φωτορεπόρτερ , με το παρατσούκλι «το μάτι της Κωνσταντινούπολης» ή «ο φωτογράφος της Κωνσταντινούπολης» και ήταν ένας από τους λίγους διεθνώς αναγνωρισμένους φωτογράφους της Τουρκίας.

 

Ο Γκιουλέρ γεννήθηκε στο Beyoğlu , Κωνσταντινούπολης το 1928 στο αρμένιους γονείς. Σπούδασε στο τοπικό Γυμνάσιο Αρμενίων του Getronagan . Ο πατέρας του  Ιδιοκτήτης φαρμακείου στη λεωφόρο Istiklal , είχε έναν ευρύ κύκλο φίλων από τον κόσμο της τέχνης της εποχής εκείνης. Η πρώιμη επαφή του Ara Güler με αυτόν τον κόσμο τον ενέπνευσε να ξεκινήσει μια καριέρα στον κινηματογράφο. Κατά τη διάρκεια των γυμνασιακών του χρόνων, εργάστηκε σε κινηματογραφικά στούντιο και παρακολούθησε μαθήματα δράματος που δίδασκε ο Muhsin Ertuğrul , ιδρυτής του σύγχρονου τουρκικού θεάτρου. Ωστόσο, εγκατέλειψε τον κινηματογράφο υπέρ της δημοσιογραφίας, και εντάχθηκε στο προσωπικό της εφημερίδας Yeni Istanbul ως φωτορεπόρτερ το 1950. Ταυτόχρονα σπούδαζε οικονομικά στο Πανεπιστήμιο της Κωνσταντινούπολης .  

 

Ο διάσημος τούρκος φωτογράφος που έχει απαθανατίσει από τον Χίτσκοκ μέχρι τον Πικάσο και από τον Ερντογάν μέχρι τη Σοφία Λόρεν ήταν ένας σπουδαίος ποιητής του φακού που σε έκανε να βλέπεις χιλιάδες χρώματα μέσα από τις ασπρόμαυρες εικόνες του.

 

 

Ο θρυλικός τούρκος φωτογράφος Αρά Γκιουλέρ έφυγε από τη ζωή πλήρης ημερών σε ηλικία 90 ετών. Ο μύθος θέλει τους πραγματικά σπουδαίους φωτογράφους να φεύγουν πάντα πλήρεις ημερών, ίσως επειδή αυτή η αέναη εκγύμναση μυαλού και βλέμματος να παρατείνει τη διαμονή τους σε αυτόν τον παράξενο κόσμο.

 

Τον αποκαλούσαν «Eye of Istanbul» (To μάτι της Κωνσταντινούπολης), έτσι ήταν γνωστός στον κόσμο του φωτορεπορτάζ επειδή κατόρθωσε να συλλάβει με τον φακό του την καθημερινή ζωή της πολύβουης αυτής πόλης, μέσα από τα ασπρόμαυρα κάδρα του. Η κληρονομιά του Γκιουλέρ αποτυπώνει την Τουρκία από τη δεκαετία του '50 ως τη δεκαετία του '70, πάντα με την Κωνσταντινούπολη να έχει εξέχουσα θέση.

 

Σύνθετος χαρακτήρας, οξυδερκής και πνευματώδης παρατηρητής, έγινε γνωστός για την αποτύπωση της ζωής των ανθρώπων και των σημαντικών ιστορικών γεγονότων μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο. Έκανε διεθνή καριέρα για περισσότερα από εξήντα χρόνια και έχει δημιουργήσει περισσότερες από ένα εκατομμύριο φωτογραφίες. Ήταν εξίσου καλός και στην αποτύπωση των καθημερινών, ανθρώπινων στιγμών, αλλά και στα πορτρέτα διάσημων προσωπικοτήτων. Ο Πάμπλο Πικάσο, ο Αλφρεντ Χίτσκοκ, η Σοφία Λόρεν, η Μαρία Κάλας, ο Φεντερίκο Φελίνι και ο Ουίνστον Τσόρτσιλ ήταν μερικές μόνο από τις προσωπικότητες που χάρισαν στον Γκιουλέρ μία αξέχαστη πόζα τους.

 

 

Το δαιδαλώδες αρχείο του δεν άνοιξε ποτέ σε μελετητές, αλλά παραμένει στοιβαγμένο σε κουτιά στο γραφείο του. Άλλη μία απόδειξη ότι ο Γκιουλέρ ήταν ένας ποιητής, και όχι ένας μαθηματικός της εικόνας. Άφηνε τα πράγματα στην τύχη και δεν τον ενδιέφερε η υστεροφημία του, όσο το εδώ και τώρα.

 

Ο Γκιουλέρ λάτρεψε τους απλούς ανθρώπους της Κωνσταντινούπολης και τους φωτογράφισε με έναν μοναδικό τρόπο, σαν να ήταν εξίσου σημαντικοί με την Κάλας και τον Πικάσο.

 

«Το να είσαι κάτοικος της Κωνσταντινούπολης είναι στάση και τρόπος ζωής. Γιατί η Κωνσταντινούπολη υπήρξε το κέντρο και το χωνευτήρι τριών αληθινών αυτοκρατοριών. Δεν μοιάζει με καμία άλλη πόλη του κόσμου. Είναι κρίμα που οι νεότερες γενιές δεν μπορούν να νιώσουν αυτόν τον τρόπο ζωής που έχει χαθεί» είχε πει χαρακτηριστικά.

 

 

Η καριέρα του Γκιουλέρ ως φωτορεπόρτερ ξεκίνησε το 1950 στην ημερήσια εφημερίδα Yeni ενώ συνέχισε στην Hurriyet. To 1958 έγινε ανταποκριτής στην Τουρκία για το περιοδικό Time-Life και στη συνέχεια συνεργάστηκε με περιοδικά και εφημερίδες όπως το Stern, το Paris March και οι Sunday Times του Λονδίνου.

 

To 1961 έγινε επικεφαλής του τμήματος φωτογραφίας του αραβικού περιοδικού Hayat. Την ίδια χρονιά προσελήφθη από το κορυφαίο πρακτορείο Magnum. Ο Αρά Γκιουλέρ ήταν ο πιο γνωστός τούρκος φωτογράφος και ο πρώτος Τούρκος που έγινε μέλος της Αμερικανικής Ένωσης Φωτογράφων.

 

Πέρα και πάνω απ' όλα, σε έκανε να βλέπεις χιλιάδες χρώματα μέσα από τις ασπρόμαυρες εικόνες του.

 

Σε μία εποχή κατά την οποία όλοι έχουν γίνει «φωτογράφοι» του Instagram, καλό είναι, πότε πότε, να ανατρέχουμε σε τόσο σπουδαίους δημιουργούς. Για επιστροφή στην ταπεινότητα, αλλά και για έμπνευση.

 

Από τον Ωνάση και την Κάλλας στον Πικάσο

 

 

Το 1958 ο Αρά Γκιουλέρ έγινε ο πρώτος ανταποκριτής του αμερικανικού Τime Life στην Εγγύς Ανατολή. Ήταν παρών στα μεγαλύτερα πολιτιστικά και πολιτικά γεγονότα. «Φωτογράφισα τη Μελίνα Μερκούρη όταν ήρθε στην Πόλη για τα γυρίσματα του "Τop Κapi". Ήμουν στην παραγωγή της ταινίας και έκανα όλες τις εξωτερικές φωτογραφίσεις», έλεγε. «Ζήτησαν ειδικά εσάς γι΄ αυτήν την ταινία;», τον ρώτησε ο δημοσιογράφος με θαυμασμό. «Τι νομίζεις; Ήμουνα πολύ γνωστός. Όλοι με ήξεραν!», απάντησε αμέσως, λέγοντάς ότι και ο Αριστοτέλης Ωνάσης ήταν φίλος του. Θυμήθηκε τη δεκαετία του ΄50 όταν ο Ωνάσης είχε έρθει στην Πόλη με το σκάφος του και τον κυνηγούσε για φωτογράφηση. Κατάφερε να τραβήξει τη φωτογραφία της Μαρίας Κάλλας την ώρα που έβαζε το κραγιόν της στο σκάφος και τον πρωθυπουργό της Βρετανίας Ουίνστον Τσώρτσιλ με γυρισμένη την πλάτη. Τότε τον είδε ο Ωνάσης και του φώναξε από μακριά. «Έλα το βράδυ, θα είναι εδώ και ο Αντνάν Μεντερές». Το βράδυ τον περίμεναν πραγματικά όπως του υποσχέθηκε ο Ωνάσης. Έτσι τον γνώρισε.

 

 

Ακόμη και τον Τσάρλιν Τσάπλιν είχε κυνηγήσει. Περίμενε έξω από το σπίτι του στην Ελβετία μέρες πολλές μέσα στο κρύο και το χιόνι. Τελικά, η σύζυγος του Τσάπλιν τον κάλεσε στο σπίτι για τσάι και του εξήγησε πως ο μεγάλος σταρ του σινεμά δεν θέλει πια να βγάλει φωτογραφία για να μην τον θυμάται κανείς παράλυτο. Μετά τον Τσάπλιν, κυνήγησε τον Πικάσο. Φωτογράφισε την καθημερινότητα του μεγάλου ζωγράφου μέσα σε τέσσερις μέρες, το 1971. «Παντού πίνακες πεταμένοι», θυμάται ο Αρά Γκιουλέρ. Σαν να ήταν ασήμαντοι. Ζήτησε να τον φωτογραφίσει εκεί όπου ζωγραφίζει. Τότε ο Πικάσο τον οδήγησε σε ένα δωμάτιο μισοσκότεινο και από ΄κεί σε ένα πιο σκοτεινό. Εκεί ζωγράφιζε, στο σκοτάδι. Περνούσε μέσα από το δικό του φίλτρο αυτά που έβλεπε έξω και απομονωνόταν για να τα ζωγραφίσει. Την τελευταία μέρα ο Πικάσο άρχισε να ζωγραφίζει σε ένα λευκό χαρτί και τον ίδιο τον Αρά Γκιουλέρ. «Δεν το πίστευα ότι με ζωγράφιζε ο μεγαλύτερος ζωγράφος του κόσμου», λέει ο Γκιουλέρ. Τον γνώρισε από πολύ κοντά. Τον φώναζε «Τούρκο Τούρκο». Θυμάται ακόμη ότι ο Πικάσο προτιμούσε να κάνει τις μικρές πληρωμές του με επιταγές, επειδή ήξερε ότι οι περισσότεροι δεν τις εξαργύρωναν μόνο και μόνο για να έχουν την υπογραφή του μεγάλου ζωγράφου!

 

Μια συνέντευξη

 

Αρά Γκιουλέρ : «Τα είδα όλα στα Σεπτεμβριανά. Ντροπή, μεγάλη ντροπή»

 

 

Ο Αρά Γκιουλέρ, ένας από τους μεγαλύτερους φωτορεπόρτερ του κόσμου, κατέγραψε την ιστορία του τελευταίου μισού αιώνα με τη Λάικά του

«Τα είδα όλα στα Σεπτεμβριανά. Ντροπή, μεγάλη ντροπή».

 

Το Πέραν, ο Γαλατάς, ο Κεράτιος αλλά κυρίως η καθημερινή ζωή σε μια Κωνσταντινούπολη όπως δεν την έχουμε ξαναδεί, ζωντανεύουν με το βλέμμα του διάσημου Τούρκου φωτογράφου Αρά Γκιουλέρ, στο λεύκωμα «Στην Πόλη» με κείμενο (στα ελληνικά) του νομπελίστα συγγραφέα Ορχάν Παμούκ. 

 

Ο Ορχάν Παμούκ μπορεί και να οφείλει, ως έναν βαθμό, το Νόμπελ Λογοτεχνίας που του απονεμήθηκε στον φωτογράφο Αρά Γκιουλέρ. Γιατί το Νόμπελ συνέπεσε με την έκδοση του βιβλίου του «Ιστανμπούλ». Και το βιβλίο αυτό δεν θα μπορούσε να έχει γραφεί, αν ο Παμούκ δεν είχε σκύψει και κοπιάσει πάνω από τα αρχεία του μεγάλου καλλιτέχνη. 

 

«Αυτή η κινητικότητα, αυτός ο πλούτος που αισθάνθηκα όταν εργαζόμουν στο αρχείο του Αρά Γκιουλέρ, αυτή η ατμόσφαιρα που μου φαινόταν τόσο κοντινή, λες και ήταν ένα κομμάτι του εαυτού μου, και κάποτε τόσο αλλόκοτη, αυτή η πολύ ξεχωριστή υφή, όλες αυτές οι εικόνες που συνδυάζουν τη δυναμικότητα της πόλης με τη μελαγχολία της είναι και οι δικές μου αναμνήσεις», γράφει στο κείμενο που συνοδεύει την πολυτελή έκδοση «Αρά Γκιουλέρ. Στην Πόλη» που κυκλοφόρησε ταυτόχρονα σε αρκετές ευρωπαϊκές χώρες- όχι όμως και στην Τουρκία.

 

 

Κάπου 150 ασπρόμαυρες φωτογραφίες με εικόνες από το Γαλατάσαραϊ, το Εμίνονου, το Μπέιογλου (Πέραν), το Ουσκούνταρ (Σκούταρι), το Κούμκαπι (Κοντοσκάλι), το Καράκιοϊ. Άνθρωποι που βγαίνουν από τρένα, που πηδούν σε βάρκες, μια μεγάλη γυναίκα στην αποβάθρα που δίνει ένα γράμμα σε ναυτικό που βγάζει το χέρι του μέσα από φινιστρίνι για να το πάρει, ρούχα απλωμένα στον δρόμο, μπροστά από ξύλινα οθωμανικά σπίτια, άνθρωποι του μόχθου με τη ζωή χαραγμένη στο πρόσωπο, τέσσερις δεκαετίες φωτογραφίες- από το 1940 μέχρι το 1980- κυρίως όμως των δεκαετιών του ΄50 και του ΄60, από μια Κωνσταντινούπολη που μένει μετέωρη ανάμεσα σε Ανατολή και Δύση, ανάμεσα στην παράδοση και τον μοντέρνο κόσμο, μια Κωνσταντινούπολη που, σε μεγάλο βαθμό, δεν υπάρχει πια. «Είμαι δημοσιογράφος, όχι φωτογράφος», συνηθίζει να λέει σεμνά ο Αρά, αλλά οι εικόνες τον διαψεύδουν. Είναι και δημοσιογράφος, είναι όμως πρώτα απ΄ όλα ένας μεγάλος καλλιτέχνης.

 

«Οι φωτογραφίες του Αρά Γκιουλέρ είναι εξαιρετικά ποιητικά τεκμήρια που δείχνουν ότι οι άνθρωποι και το τοπίο, η δύναμη του παρελθόντος και το απρόοπτο της καθημερινότητας είναι κομμάτια του ίδιου ασπρόμαυρου ιστού και της ίδιας πολύπλοκης ενότητας», λέει ο Ορχάν Παμούκ. Ποιος να τον διαψεύσει;

 

«Είμαι οπτικός ιστορικός, στην πραγματικότητα εμείς οι φωτορεπόρτερ είμαστε οι πιο σημαντικοί ιστορικοί», μου λέει ο Αρά Γκιουλέρ, ζωντανός θρύλος για την Πόλη. Είναι ένας από τους μεγαλύτερους φωτορεπόρτερ του κόσμου και κατέγραψε την ιστορία του τελευταίου μισού αιώνα με τη Λάικά του.

 

 

Τον συνάντησα στο «Καφέ Αρά», την καφετέρια που διατηρεί στο κέντρο της Ιστικλάλ. Στα 82 του τώρα, αρχειοθετεί φωτογραφίες του για να τις παραδώσει στις επόμενες γενιές. «Είχα πάει για πρώτη φορά στην Ελλάδα τη δεκαετία του ΄50», μου λέει. Η τελευταία φορά ήταν πριν από έξι χρόνια στην Καβάλα, όταν Έλληνες φωτογράφοι επισκέφθηκαν την Τουρκία και Τούρκοι επισκέφθηκαν, αντίστοιχα, την Ελλάδα.

 

Ύστερα από μισό αιώνα δουλειά απολαμβάνει τώρα τα αποτελέσματά της. «Αυτήν τη στιγμή είναι σε εξέλιξη τρεις εκθέσεις μου. Στη Νυρεμβέργη, στο Αμβούργο και στη Λισαβώνα. Στη Λισαβώνα με κάλεσαν να πάω, αλλά δεν πάω. Πουθενά πλέον δεν πηγαίνω. Ακόμη κι αν με καλέσουν να πάω στην Αμερική να με κάνουν πρόεδρο, δεν πάω», μου λέει γελώντας.

 

 

Οι ιστορίες του είναι ατέλειωτες. Άρχισε φωτογραφίζοντας την Πόλη και τους ανθρώπους της. «Εγώ φωτογραφίζω μόνο ανθρώπους, ποτέ τοπία», μου εξηγεί. Φωτογράφισε τον Ναζίμ Χικμέτ μόλις αποφυλακίστηκε, αλλά λίγο αργότερα αναγκάστηκε να κάψει τις φωτογραφίες φοβούμενος μήπως τις ανακαλύψουν οι αρχές. Με τη Λάικά του κατέγραψε και τα γεγονότα της 6ης και 7ης Σεπτεμβρίου του 1955 όταν είχαν κάψει τα σπίτια και τα μαγαζιά των Ρωμιών. «Τα είδα όλα εκείνη τη μέρα. Ντροπή, μεγάλη ντροπή», μου λέει. Θυμάται το πιάνο που ετοιμάζονταν να ρίξουν από τον πρώτο όροφο. «Περιμένετε να ρυθμίσω τη μηχανή», τους είπε και μόλις ήταν έτοιμος τους έδωσε το σύνθημα. Τράβηξε τη φωτογραφία όταν το πιάνο ήταν στον αέρα. Φωτογράφισε ανθρώπους να αφήνουν τα δικά τους ρούχα στα μαγαζιά και να φεύγουν φορώντας καινούργια. Είδε κάποιον να φεύγει φορώντας έξι παλτά, το ένα πάνω στο άλλο. «Ήταν όλα δουλειά του Μεντερές», λέει ο Αρά Γκιουλέρ.

 

Πηγή :

 

https://www.protagon.gr/epikairotita/ara-gkiouler-ekleisan-ta-orthanoixta-matia-tis-kwnstantinoupolis-44341709611

https://en.wikipedia.org/wiki/Ara_G%C3%BCler

http://www.tanea.gr/default.asp?pid=2&artid=4560383&ct=1

John Donat : Στην Κρήτη, ως... θεραπεία

Στην Κρήτη, ως... θεραπεία

 

Ένα άλμπουμ με φωτογραφίες του 1960 από τον Τζον Ντόνατ

 

Το 1960 ο Tzov Ντόνατ, Βρετανός αρχιτέκτονας, βρίσκεται πρώτη φορά στην Κρήτη. Ταξιδεύει για προσωπικούς λόγους. «Ήμουνα στα πρόθυρα νευρικής κρίσης και κάτω από ιατρική παρακολούθηση», λέει σήμερα και θυμάται τη συμβουλή του γιατρού του: «Φύγε για τουλάχιστον τρεις βδομάδες, αλλιώς αρνούμαι να σε ξαναδεχτώ» του είχε πει. Συνοδοιπόρος του σε αυτό το ταξίδι, η φωτογραφική του μηχανή, μια Hassebland. 

 

 

Tυχαία βρίσκεται στα Χανιά. Μαγεύεται από τη φύση, την αρχιτεκτονική της πόλης και τους ανθρώπους. Ταξιδεύονιας στην ύπαιθρο γοητεύεται από τα παλιά βυζαντινά τοιχογραφημένα εξωκλήσια, από τις γραμμές των λόφων , τους ελαιώνες μετά τη βροχή, τα καφενεία, το καζάνι της τσικουδιάς, το ελαιοτριβείο και με πάθος αλλά και ευαισθησία απαθανατίζει όλα με το φακό της φωτογραφικής μηχανής του.

 

Σαράντα χρόνια μετά το πρώτο ταξίδι του στην Κρήτη και με τη βοήθεια της ιστορικού Bυzαντινής Τέχνης Mαρίας Βασιλάκη, η «ματιά» του εμπνευσμένη και καθαρή- αποτυπώνεται σ' ένα καλαίσθητο δίγλωσσο λεύκωμα που κυκλοφορεί από τις «Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης» με τίτλο: «John Donat Κρήτη 1960». 

 

 

Στην έκδοση παρουσιάζονται 140 φωτογραφίες που ο Ντόνατ τράβηξε σε δύο διαδοχικά ταξίδια του στην Κρήτη, το 1960 και το 1961.

 

Οι φυσιογραφίες του δεν ξεχωρίζουν μόνο για την αισθητική τους αξία ή για την καλλιτεχνική τους ποιότητα αλλά και για την ιδιαίτερη προσωπική ματιά και τη σεμνότητά του απέναντι σ' ένα κόσμο πρωτόγνωρο για εκείνον. 

 

Ο Ντόνατ καταγράφει με μοναδικό τρόπο, όπως σημειώνει η Μαρία Βασιλάκη, τα χαρακτηριστικά σοκάκια και σπίτια της παλιάς πόλης των Χανίων, το γραφικό κουρείο του Πίπη στην Ιεράπετρα, το σκαμμένο από τα χρόνια πρόσωπο μιας γριάς γυναίκας, τις στιβαρές κορμοστασιές των Κρητικών, τα έξυπνα βλέμματα των παιδιών και σχεδόν κινηματογραφικά την ταβέρνα του Μπουζουνιέρη: τους θαμώνες της, τους ναύτες που χορεύουν ζεϊμπέκικο, το τζουκ μπόξ με τις φωτογραφίες του Καζαντζίδη και της Μαρινέλλας. Στο Καλό Χωριό παρακολουθεί τις προετοιμασίες για ένα γάμο. Μια όμορφη κοπέλα, που μόλις έχει στρώσει το κρεβάτι του γάμου, ευχαριστημένη, φτιάνει τα μαλλιά της και ποζάρει διακριτικά στο φακό του. 

 

 

Το λεύκωμα παρουσιάστηκε τον Φεβρουάριο του 2000 στο Μουσείο Μπενάκη, παρουσία του Tzov Ντόνατ, του σερ Μάικλ Λιουέλιν Σμιθ και του ζωγράφου Tzov Kράξτον, που γνωρίστηκε με τον Ντόνατ στα Χανιά, και οι οποίοι συμμετέχουν με κείμενά τους στην έκδοση. Tο βιβλίο προλογίζει η Μαρία Βασιλάκη. Στην παρουσίαση μίλησαν επίσης ο Γρηγόρης Σηψάκης από τις Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης και ο διευθυντής του Μουσείου Μπενάκη, Αγγελος Δεληβορριάς. 

 

«Υπήρχε πάντοτε ένας ειδικός δεσμός -που συχνά φτάνει σε παθιασμένη σχέση- μεταξύ της Κρήτης και των Βρετανών» επισήμανε ο σερ Μάικλ Λιουέλιν Σμιθ και πρόσθεσε: «Από τον Robert Pashley , το σκαπανέα περιηγητή του 19ου αιώνα, στον John Pendlebury , τον αρχαιολόγο, και τόσους άλλους, οι ταξιδιώτες βρίσκουν κάτι το μοναδικό και ευχάριστο στα χρώματα, τις μυρωδιές, τα γυμνά τοπία και τον υπερήφανο λαό της Κρήτης». 

 

«ελευθεροτυπία»