-->

Τετάρτη 16 Φεβρουαρίου 2011

ΑΙΓΥΠΤΟΣ : Αλλάζουν πριν τους αλλάξουν



Tου Νικου Κωνστανταρα

Στην αγωνία των Αιγυπτίων να αποκτήσουν την ελευθερία τους, βλέπουμε την ιστορία εν τη γενέσει της, τη στιγμή που οι λαοί ούτε φοβούνται τους μηχανισμούς κρατικής ασφάλειας ούτε εξαγοράζονται πια με υποσχέσεις και επιδόματα. Βλέπουμε τη δύναμη της απλότητας στο τι ζητούν: να φύγει ο τύραννος, να έρθει η δημοκρατία. Αυτή η απαίτηση, αυτό το σύνθημα, συσπειρώνει δυνάμεις που διαφέρουν πολύ μεταξύ τους· τρέφεται από την ανάγκη του ανθρώπου να ελπίζει σε καλύτερες μέρες. Οι οργισμένοι νέοι και οι έως τώρα υπομονετικοί Αδελφοί Μουσουλμάνοι, άνδρες και γυναίκες, επιστήμονες και εργάτες, χριστιανοί και μουσουλμάνοι, ήθελαν το ίδιο πράγμα: να φύγει ο Χόσνι Μουμπάρακ. Οσο ο επί 30 χρόνια πρόεδρος αντιστεκόταν, η οργή και ο φόβος φούντωναν, οι διάσπαρτες δυνάμεις ενώνονταν, γνωρίζοντας ότι αν δεν νικούσαν τους περίμενε η καταστροφή – η διάλυση κάθε ομάδας και η σύλληψη και τιμωρία των μελών της.

Από σήμερα αρχίζουν τα δύσκολα. Ο «τύραννος» δεν είναι ένας άνθρωπος, είναι καθεστώς. Και ο ένας να φύγει, το καθεστώς έχει κάθε λόγο να αντισταθεί, να αντέξει. Είναι τεράστιο, τα πλοκάμια του απλώνονται παντού, σε κάθε γωνία της χώρας, σε κάθε πτυχή της ζωής του λαού. Εάν δεν κρατηθεί στην εξουσία δεν έχει λόγο ύπαρξης – τα εκατομμύρια άτομα που το στελεχώνουν θα βρεθούν όχι μόνο χωρίς δουλειά, αλλά στο έλεος των έως σήμερα καταπιεσμένων. Τις τελευταίες ημέρες, όσο ο Μουμπάρακ έμενε γαντζωμένος στην εξουσία, γινόταν όλο και πιο έντονη η αντιπαράθεση ανάμεσα στους διαδηλωτές και στο καθεστώς. Οσο δεν υπήρχε πολιτική λύση, αυξανόταν ο κίνδυνος της μετωπικής σύγκρουσης, με την κάθε πλευρά να γνωρίζει ότι η επιβίωσή της θα εξασφαλιζόταν μόνο με τη δική της νίκη και την ήττα της άλλης. Οσο περνούσαν οι μέρες, ήταν φανερό ότι οι εκκλήσεις των ΗΠΑ και της Ε.Ε. για πολιτική λύση και νόμιμες διαδικασίες ήταν χωρίς αντικείμενο. Για το καθεστώς, το μόνο πράγμα που είχε σημασία ήταν να διαλυθούν οι διαδηλώσεις και να επιβληθεί η τάξη· για τους διαδηλωτές, ο μόνος δρόμος ήταν η νίκη – η απόσυρση του Μουμπάρακ.

Ο στρατός, πυλώνας του καθεστώτος, έγινε ο σημαντικότερος παράγοντας στην αναμέτρηση επειδή δεν πήρε θέση εναντίον των διαδηλωτών από την αρχή. Η (σχετικά) ουδέτερη στάση του στρατεύματος επέτρεψε στους διαδηλωτές να πιστέψουν ότι θα μπορούσαν να ανατρέψουν το καθεστώς. Την ίδια ώρα, προστατευμένο από τον στρατό, το καθεστώς μπορούσε να υπόσχεται διάλογο και μεταρρυθμίσεις, ελπίζοντας να κατευνάσει τα πνεύματα και να ξεπεράσει την κρίση. Η άρνηση του Μουμπάρακ να αποσυρθεί, όμως, συσπείρωσε τις δυνάμεις των αντικαθεστωτικών, και ανάγκασε το καθεστώς να λάβει πιο δραστήρια μέτρα. Οταν οι στρατηγοί και άλλα ανώτατα στελέχη της ιεραρχίας περί τον Μουμπάρακ κατάλαβαν ότι όσο ο πρόεδρος παρέμενε αμετακίνητος η χώρα κινδύνευε να βρεθεί εκτός ελέγχου, τον εκθρόνισαν. Ισως αργήσουμε να μάθουμε τι ακριβώς διαδραματίστηκε στο Κάιρο τις τελευταίες ημέρες, αλλά η σύγχυση της Πέμπτης (όταν ο στρατός και κυβερνητικά στελέχη μετέδιδαν ότι ο Μουμπάρακ θα παραιτείτο, και διαψεύστηκαν) δείχνει ότι το παρασκήνιο ήταν εντονότατο. Ενώ την Πέμπτη το βράδυ ο πρόεδρος δήλωνε ότι θα παραμείνει στην εξουσία, σε λιγότερες από 24 ώρες παρέδιδε την εξουσία στο ανώτατο στρατιωτικό συμβούλιο. Είναι πολύ πιθανό ο Μουμπάρακ να είχε προσπαθήσει να αγνοήσει τις παραινέσεις των στρατηγών. Ο χρόνος του, όμως, είχε λήξει. Η Αίγυπτος έπρεπε να κάνει ένα βήμα πίσω από την άβυσσο της εμφύλιας σύγκρουσης. Αυτοί που είχαν την αξιοπιστία να το κάνουν –οι στρατιωτικοί– το επέβαλαν.

Το καθεστώς επιβεβαίωσε τον κανόνα: αλλάζουμε για να μη μας αλλάξουν. Την ίδια ώρα που διαδηλωτές φώναζαν «το καθεστώς έπεσε», οι Αδελφοί Μουσουλμάνοι παίνευαν τον στρατό, επειδή «τήρησε τις υποσχέσεις του». Την Παρασκευή, δηλαδή, ο στρατός εθεωρείτο στυλοβάτης της νέας εποχής της Αιγύπτου και όχι κομμάτι του «καθεστώτος». Σύντομα, όμως, θα φανεί αν το καθεστώς το οποίο εξέθρεψε τον Μουμπάρακ και το οποίο διατηρήθηκε και ευνοήθηκε απ’ αυτόν θα είναι θεμέλιος λίθος μιας νέας, δημοκρατικής εποχής στην Αίγυπτο, ή «φρουρός» του χθες. Αυτό που δεν πρέπει να ξεχάσει ο στρατός της Αιγύπτου (και το καθεστώς κάθε χώρας της περιοχής αλλά και αλλού) είναι ότι όσα έγιναν τις τελευταίες μέρες πηγάζουν από τη γενναιότητα όσων στάθηκαν άοπλοι στους δρόμους και στις πλατείες.

Πηγή:
http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_columns_2_13/02/2011_432487

Δεν υπάρχουν σχόλια: