Τα
αποκαλυπτήρια της προτομής του αμφιλεγόμενου Καρδινάλιου Αλοΐσιους Στέπινατς
στο Οσιγιεκ ξεσήκωσαν θύελλα αντιδράσεων.
ΤΟ
ΜΝΗΜΕΙΟ-ΠΡΟΚΛΗΣΗ ΞΥΠΝΗΣΕ ΜΝΗΜΕΣ
Σύγκρουση
Σερβίας - Κροατίας για τον «καρδινάλιο της γενοκτονίας»
Νέες φωτιές άναψε αυτές
τις μέρες στις ήδη ταραγμένες σχέσεις Σερβίας-Κροατίας η ενέργεια των κροατικών
Αρχών να κάνουν τα αποκαλυπτήρια μιας προτομής του αμφιλεγόμενου καρδινάλιου
Αλοϊσιους Στέπινατς, του επονομαζόμενου και «καρδινάλιου της γενοκτονίας», ο
οποίος στήριξε το φασιστικό καθεστώς των Ουστάσι (Ανεξάρτητο Κράτος της
Κροατίας) και την εξόντωση εκατοντάδων χιλιάδων Σέρβων, Εβραίων και Ρομά κατα
τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο.
Τα αποκαλυπτήρια έγιναν
μάλιστα στην πόλη Οσιγιεκ της Ανατολικής Σλαβονίας κοντά στο Βούκοβαρ και λίγες
μόλις δεκάδες χιλιόμετρα από τα σύνορα με την Σερβία. Περιοχή που από το 1991
μέχρι το 1995 ήταν το επίκεντρο του σερβο-κροατικού πολέμου, με χιλιάδες θύματα
και εκτοπισμένους, οι οποίοι, όπως οι Σέρβοι μειονοτικοί, συνεχίζουν να
βρίσκονται και σήμερα μακριά από τις πατρογονικές τους εστίες.
Η ενέργεια των κροατικών
Αρχών προκάλεσε εκατέρωθεν διαβήματα μεταξύ των υπουργείων Εξωτερικών των δύο
χωρών, αφού για το Βελιγράδι το ζήτημα Στέπινατς αντιμετωπίζεται ως μείζον θέμα
εξωτερικής πολιτικής, αντιδρώντας τόσο στην προσπάθεια της Κροατίας να τον
παρουσιάζει ως «εθνομάρτυρα» όσο και του Βατικανού, το οποίο έχει δρομολογήσει
την αγιοποίησή του. Ο Αλοΐσιους Στέπινατς καταδικάσθηκε το 1946 ως συνεργάτης
των Γερμανών και των φασιστών Κροατών Ουστάσι σε φυλάκιση 16 χρόνων, αλλά
έμεινε στις φυλακές μόνο για πέντε χρόνια. Μετά από πιέσεις του Βατικανού
αποφυλακίστηκε, ενώ από το 1951 μέχρι το 1960, που πέθανε, ήταν υπό αστυνομική
επιτήρηση. Στο πλευρό του Βελιγραδίου τάχθηκε ο Εφραίμ Ζούροφ, διευθυντής του
Κέντρου Σιμόν Βίσενταλ, το οποίο συντονίζει τις προσπάθειες να προσαχθούν
ενώπιον της Δικαιοσύνης οι εγκληματίες του Ολοκαυτώματος.
Φωτογραφία από τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο. Πρώτος δεξιά ο
Στέπινατς και τέταρτος ο Αντε Πάβελιτς, ιδρυτής του φασιστικού κόμματος και
επικεφαλής του Ανεξάρτητου Κράτους της Κροατίας
«Δεν
του αξίζει μνημείο»
«Ο Αλοΐσιους Στέπινατς, ο
άνθρωπος που υποστήριξε το καθεστώς των Ουστάσι, δεν μπορεί να υπάρξει άγιος,
δεν είναι ένας ήρωας και δεν του αξίζει ένα μνημείο» είπε ο Εφραίμ Ζούροφ.
Η παρέμβαση του διευθυντή
του Κέντρου Σιμόν Βίσενταλ έχει ιδιαίτερη σημασία και για το γεγονός ότι από
την περασμένη Δευτέρα στο Νόβι Σαντ ξεκίνησε κλεισμένων των θυρών η τρίτη
συνεδρίαση της κοινής επιτροπής της Σερβικής Ορθόδοξης Εκκλησίας και της
Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας, η οποία ερευνά τον ρόλο του Στέπινατς στα δραματικά
γεγονότα στην Κροατία κατά τη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου. Η επιτροπή
δημιουργήθηκε μετά την έντονη διαμαρτυρία που είχε εκφράσει με επιστολή του το
2014 ο επικεφαλής της Σερβικής Ορθόδοξης Εκκλησίας, Πατριάρχης Ειρηναίος, στον
Πάπα Φραγκίσκο, με αφορμή τη δρομολόγηση της αγιοποίησης του Στέπινατς. Στην
επιτροπή, που πραγματοποίησε ήδη δύο συνεδριάσεις τον Ιούλιο στη Ρώμη και τον
Οκτώβριο στο Ζάγκρεμπ, συμμετέχουν επίσκοποι και των δύο Εκκλησιών, καθώς και
ιστορικοί. Σύμφωνα με τα ΜΜΕ της Σερβίας, η σερβική αντιπροσωπεία επρόκειτο να
παρουσιάσει νέα στοιχεία που αποδεικνύουν τη συμμετοχή του Στέπινατς στη
δημιουργία του φασιστικού Ανεξάρτητου Κράτους της Κροατίας, καθώς και ότι
ενημερώνονταν για τις συστηματικές διώξεις και τις μαζικές δολοφονίες. Εχει
συμφωνηθεί να υπάρξει πρόσβαση στα μέλη της σερβικής αντιπροσωπείας στα αρχεία
του Βατικανού και στην αλληλογραφία του Στέπινατς. Η επιτροπή προβλέπεται να
έχει άλλες δύο συνεδριάσεις και να παρουσιάσει το πόρισμά της πριν από το τέλος
του 2017.
Παρά τη συγκρότηση της επιτροπής,
οι κροατικές Αρχές προχώρησαν τον περασμένο Ιούλιο σε ακόμη μία απαράδεκτη
ενέργεια. Το περιφερειακό δικαστήριο του Ζάγκρεμπ ανέτρεψε την απόφαση του
δικαστηρίου του 1946 που είχε καταδικάσει τον καρδινάλιο Στέπινατς και τον
αθώωσε για όσα κατηγορούνταν. Ο Εφραίμ Ζούροφ την είχε χαρακτηρίσει ως
απόφαση-ντροπή.
Βαρύνουσα σημασία είχε και
η επίσκεψη που πραγματοποίησε τον Σεπτέμβριο στο πρώην στρατόπεδο συγκέντρωσης
του Γιασένοβατς, το αποκαλούμενο ως «Αουσβιτς των Βαλκανίων», ο Οικουμενικός
Πατριάρχης Βαρθολομαίος για να αποτίσει φόρο τιμής στους μάρτυρες μαζί με τον
Πατριάρχη της Σερβίας Ειρηναίο.
∆ΕΝ
ΞΕΧΝΑΜΕ ΤΑ ΘΥΜΑΤΑ’
«Είναι σημαντικό να
διατηρηθεί η μνήμη των θυμάτων, η ακριβής μνήμη του Ολοκαυτώματος, ποιοι ήταν
οι δολοφόνοι, όπως ο Αντε Πάβελιτς και ο διοικητής του στρατοπέδου συγκέντρωσης
του Γιασένοβατς, Ντίνκο Σάκιτς» ανέφερε ο Εφραίμ Ζούροφ , προσθέτοντας ότι «αυτοί δεν ήταν ήρωες».
ΧΡΙΣΤΟΣ ΤΕΛΙ∆ΗΣ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου