Πολλές φορές συζητούμε με άλλους γονείς για τα σχολικά βιβλία και την προχειρότητα με την οποία είναι γραμμένα. Ιδιαίτερα τα βιβλία της ιστορίας, των θρησκευτικών και της γλώσσας έχουν γραφεί με τέτοιο τρόπο που μας προβληματίζουν σχετικά με το τι πραγματικά επιδιώκουν.
Σήμερα έπεσα πάνω σε ένα εξαιρετικό άρθρο του κ. Νάτσιου, ενός δασκάλου από το Κιλκίς, και χάρηκα που ένα μέλος της διδασκαλικής κοινότητας, με αφορμή τα Χριστούγεννα και τον τρόπο που παρουσιάζονται στα σχολικά βιβλία της Ε’ και Στ’ του δημοτικού, ύψωσε φωνή διαμαρτυρίας.
Θεωρώ ότι τέτοιοι δάσκαλοι κοσμούν την διδασκαλική κοινότητα και για αυτό αναδημοσιεύω το άρθρο του παραθέτοντας και την διεύθυνση του blog που το φιλοξενεί.
Τα Χριστούγεννα στα σχολικά βιβλία
Σάββατο, 20 Δεκεμβρίου 2008 Δημήτρης Νατσιός
Χριστούγεννα σε λίγες μέρες, «χαρά στον κόσμο», μέρες τρανές, μέρες ευλογημένες.
Κουράζονται, ατονούν καμμιά φορά οι μαθητές μας από τον κάματο της μάθησης. Τους λέω: «υπομονή, έρχονται τα Χριστούγεννα». Και να, τα πρόσωπά τους φέγγουν, χαμογελούν, η προσμονή της εύμορφης γιορτής τα παρηγορεί. Αντέχουν ακόμη λίγες διαιρέσεις κλασμάτων και τας κατά βαρβάρων νίκας του πιστού, εν Χριστώ τω Θεώ, αυτοκράτορος των Ρωμαίων Ηρακλείου. (Είναι εκπληκτική η λεγόμενη «βυζαντινή» ιστορία. Έξοχα μαθήματα υπερηφάνειας. Η ρωμέηκη χιλιόχρονη αυτοκρατορία επιδείκνυε την ισχύ της, στέλνοντας στους γειτονικούς λαούς, όχι υπερσύγχρονα βομβαρδιστικά, αλλά τον Κύριλλο και τον Μεθόδιο. Καμαρώνουν τα παιδιά. Αυτό θέλουμε. «Η εθνική υπερηφάνεια είναι για τις χώρες, ό,τι ο αυτοσεβασμός για τα άτομα: η αναγκαία συνθήκη για τη βελτίωσή τους»). (Ρόρτι).
Σύμφωνα όμως με το Αναλυτικό Πρόγραμμα πρέπει να διδάξουμε και το επίκαιρο κεφάλαιο των βιβλίων της γλώσσας, το οποίο αναφέρεται στα Χριστούγεννα. Διδάσκω στην πέμπτη δημοτικού. Αρχίζω αμέσως την περιδιάβαση στο εν λόγω κεφάλαιο.
Στην σελίδα 23, την πρώτη της ενότητας, παρατίθενται δύο πίνακες ζωγραφικής και ένα ποίημα. Ο πρώτος πίνακας διακωμωδεί απροκάλυπτα την ορθόδοξη εικόνα της γέννησης του Χριστού. Μπροστά σε μια κούνια, στέκονται έξι παιδιά και παραστέκονται ένας ταύρος, ένας γάιδαρος και δύο πρόβατα, με «πρόσωπα» ανθρώπινα, όπως στα κινούμενα σχέδια. Ο πίνακας είναι δημιούργημα της συγγραφικής ομάδας. Η δεύτερη είναι του Monnier και απεικονίζει ένα παιδί που στολίζει χριστουγεννιάτικο δέντρο. Το ποίημα είναι κάποιου Baldwin, του τύπου «το χιόνι γέμισε μ’ ασήμι τη γη», τα γνωστά γλυκερά και χαζοχαρούμενα τραγουδάκια της Δύσης.
Στη σελίδα 24, περιέχεται ένα κείμενο με τίτλο «Χριστουγεννιάτικο δώρο». (Κατά το πνεύμα της εποχής, Χριστούγεννα ίσον δώρα). Εν ολίγοις, υπάρχει ένα παιδί, ο Άντη, που ζει σε στρατόπεδο προσφύγων του ΟΗΕ, ορφανό, που λυπάται γιατί δεν θα πάρει κανένα δώρο. Αρχίζει, δηλαδή, το φαρμάκωμα της ψυχής των παιδιών. Διευκρίνιση. Ότι οι κοινωνίες, η ανθρωπότητα γενικά, είχαν, έχουν και θα έχουν ένα μεγάλο μέρος τους βουτηγμένο στο σκοτάδι, δεν σημαίνει πως λόγω ρεαλισμού ή πολυπολιτισμικότητας, πρέπει να το προβάλλουμε στα βιβλία του Δημοτικού και να μαυρίζουμε την ψυχή των μαθητών. Όχι για να κρυβόμαστε υποκριτικά, αλλά γιατί ο νους των μικρών παιδιών δεν χωράει, δεν μπορεί να ερμηνεύσει το κακό, οπότε, το μόνο που αποφέρει μια τέτοια προσπάθεια, είναι να διαταράσσεται η πνευματική τους ισορροπία. Τι να απαντήσουν τα παιδιά στην ερώτηση «γιατί ο Άντη δεν μπορεί να ζήσει τη μαγεία των Χριστουγέννων»; Είναι υπεύθυνα τα παιδιά για το κακό του πολέμου; Ή θα αρχίσει ο δάσκαλος τις γεωπολιτικές αναλύσεις; Συμβαίνουν τόσα άσχημα στον κόσμο, πνιγμένη ελληνική η οικογένεια από τα οικονομικά δεινά και τον τρόμο της αβεβαιότητας, ας αφήσουμε τα μικρά παιδιά να χαρούν, τι τα φορτώνουμε με δυστυχία και ενοχές;
(Έχω στην τάξη μου παιδιά ορφανά από πατέρα. Θα ματώσει η καρδιά τους, αν διαβάσουμε αυτό το κείμενο. Όταν τα βιβλία γράφονται από ανθρώπους που δεν έχουν πατήσει το ποδάρι τους σε τάξη, τι περιμένεις; Αναισθησία, αθλιότητες και λάθη εγκληματικά).
Η σελίδα 25, προτρέπει τα παιδιά να κατασκευάσουν ευχετικές κάρτες. Αξιοσημείωτη λεπτομέρεια. Στα πέντε υποδείγματα που προτείνει, πουθενά δεν αναγράφεται η παραδοσιακή ευχή: «καλά Χριστούγεννα».
Στις σελίδες 26-27, αναγράφεται εκτενές κείμενο με τον εξής «ιδιοφυή» τίτλο: «Φρικαντέλα, η μάγισσα που μισούσε τα κάλαντα». (Μαγεία Χριστουγέννων πριν, μάγισσα τώρα, μαγική σκόνη πιο κάτω, καταπώς φαίνεται οι συγγραφείς εμπνέονται από τον ερεβώδη κόσμο του Χάρυ Πότερ, την τρισάθλια αυτή σειρά βιβλίων μιας λοξής Αγγλίδας. Υπενθυμίζω πως το υπ. Παιδείας απαγόρευσε την παρακολούθηση της κινηματογραφικής μεταφοράς τού ψυχοφθόρου σκουπιδιού από τους μαθητές. Θράσος κι αυτό! Να τρέχουμε τα σχολεία να παρακολουθήσουμε ξενόφερτες μαγαρισιές).
Κατά το κείμενο, η κακιά μάγισσα, όταν πήγαν κάτι «σκουπιδόπαιδα» (μπράβο λέξη), να της πουν τα κάλαντα, οργίστηκε και με το μαγικό ραβδί της, τα μεταμόρφωσε σε βατραχάκια, γατούλες, κατσίκια, παπάκια και λοιπά ζωντανά. Τέλος πάντων, με τα πολλά ηρέμησε η μέγαιρα και άκουσε τα κάλαντα. Ερωτώ: Η νεοελληνική λογοτεχνία κοσμείται από απαράμιλλης ομορφιάς κείμενα για τα Χριστούγεννα, γραμμένα από επιφανείς του λόγου και του πνεύματος (Καρκαβίτσας, Μωραϊτίδης, Κόντογλου, Παπαδιαμάντης), αυτό το κουρελούργημα βρήκαν να βάλλουν; Τα Χριστούγεννα είναι γιορτή Ορθόδοξη, γιορτή αρωματισμένη από την παράδοση του Γένους μας, τι δουλειά έχουν σκύβαλα για κακόψυχες μάγισσες στα σχολεία; Πού να καταλάβουν οι βέβηλοι ότι η παράδοσή μας είναι η βασιλική οδός για να επιβιώσουμε στον… «κουκουλοφόρο» καιρό μας; Η παράδοσή μας και το εξ αυτής απορρέον ρωμέηκο ήθος μάς έδωσε ήρωες της πίστεως και της πατρίδας σαν τον Πατροκοσμά και τον Μακρυγιάννη, που άκουγαν και διάβαζαν «Χριστού τη θεία γέννηση να πω στ’ αρχοντικό σας», και όχι για μάγισσες που μισούν τα κάλαντα.
Σελίδα 29. Κείμενο με τίτλο: «Τα Χριστούγεννα στον κόσμο. Πολωνία, Μεξικό, Καναδάς, Γαλλία, Ουγγαρία και Ελλάδα την ημέρα των Φώτων». Κεντρική ιδέα σ’ όλη αυτή την πλανητική περιήγηση είναι ότι οι άνθρωποι του κόσμου, τα Χριστούγεννα διασκεδάζουν, τρώνε, πηγαίνουν «πικ νικ», ντύνονται μάγοι, Αη-Βασίληδες -το γνωστό ξωτικό που διαφημίζει αναψυκτικά και λοιπά εμπορεύματα- είναι πολύ ευτυχισμένοι, χαρούμενοι, πλούσιοι, αξιοζήλευτοι. Προσοχή! Τα Θεοφάνεια, η ημέρα των Φώτων, στην πατρίδας μας, δεν είναι η «βάπτισις του Χριστού». Όχι. Αυτά είναι «θρησκόληπτα» πράγματα. «Στη χώρα μας», γράφει το περιοδικό ποικίλης ύλης-βιβλίο γλώσσας, «ρίχνουμε το σταυρό στη θάλασσα για να τον πιάσει ο καλύτερος και γρηγορότερος κολυμβητής», και τέλος. Οπότε, εύλογα, μπορεί να μας ρωτήσει κάποιος μαθητής: και γιατί δεν το κάνουμε αυτό το καλοκαίρι που είναι ζεστή η θάλασσα και παχιές οι μύγες; Ας απαντήσουν τα σαΐνια του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου.
Σελίδα 30. Προτρέπονται οι μαθητές την ημέρα της χριστουγεννιάτικης γιορτής στο σχολείο να φτιάξουν «χριστουγεννιάτικο κορμό με μπισκότα». Και ακολουθεί η συνταγή. Την πιο όμορφη και συγκινητική γιορτή του σχολείου τα παιδιά δεν θα ψάλλουν κάλαντα, αλλά θα μαγειρεύουν. Απορώ και εξίσταμαι. «Η γαρ άνοια αυτών έκδηλος έσται πάσιν». (Τιμ. Β΄ γ,9).
Σελίδες 30-31. Κείμενο με τίτλο «το δάσος που ταξίδευε». Κι εδώ μαγικά ραβδιά, μαγικά σύνεργα, μαγική χρυσόσκονη, έλατα που βαρέθηκαν στο δάσος και ο Αη Βασίλης τα λυπήθηκε και τα πήρε, εν είδει χαλκομανίας μαζί του, και, στο τέλος, κρανιοκενείς ερωτήσεις, του τύπου «φανταστείτε ότι είστε έλατα στο παλτό του Αη Βασίλη. Πού θα θέλατε να ριζώσετε;». Το θέμα δεν είναι πού θα ριζώσουν τα παιδιά, αλλά πώς θα ξεριζώσουμε από την Παιδεία μας τις ανθρωποκάμπιες (Κόντογλου), που γράφουν βιβλία, όχι για μαθητές, αλλά για τηλεθεατές, σαν αυτά τα άταφα πτώματα που συνωστίζονται στα καθημερινά κοπροριάλιτι. Τι να πει κανείς; Μαραζωμένα σχολεία που μαραίνουν ολόδροσες παιδικές ψυχές…
δάσκαλος-Κιλκίς
Δημοσιεύθηκε στο ΑΝΤΙΒΑΡΟ
http://neo.antibaro.gr/articles/school/1208-xristougenna2.html
